Official Bahaso Lampung - Di kedo biduk teminding, di san wai tenimbo.

Index
Pelengkap Bahasa:

• Abjad & Tanda Baca
• Kata Ganti Orang & Keterangan

Kamus:

• Dialek A
• [URL="http://www.indowebster.web.id/showthread.php?t=302501&p=19064720&viewfull=1#post19064720]Dialek O[/URL]

 

Abjad Aksara Lampung

Spoiler: Aksara

Spoiler: Anak Huruf

[/td]

di atas aksara:	di bawah aksara:	di samping/belakang aksara:

Spoiler: Tanda Baca

 

Kata Ganti Orang dan Keterangan

Berikut adalah kata ganti orang dalam bahasa lampung :

Spoiler: :

Dialek O	Dialek A

Berikut adalah kata keterangan dalam bahasa lampung:

Spoiler: :

Keterangan Tempat	Keterangan Waktu

source : http://kamus.lampung.cc/

 

Bahasa Lampung O (dialek Nyow) - Bahasa Indonesia

Spoiler: A

ABAD : abad
ABADEI : abadi, kekal
ABAI : coba, cicip
ABAK : papan kulitan, menyisihkan pesanan.
ABAL : payah, sulit
ABAN : penyakit
ABANG : kakak, panggilan kepada saudara laki-laki
ABEU : abu, aur
ABIGH : gotong-royong
ABIN-ABIN : tau-tau
ABO : rasa, derita
ABON : abon
ABUK : rombongan anak ikan
ABUS : percuma, hapus
ABUT-ABUT : sok-sok'an
ACAK : lebih baik, acak
ACAR : acar
ACAT : merentet
ACCAM : ancam, mengancam
ACCANG : ancang-ancang
ACCAP : terus-menerus
ACCENG : lempar
ACCEP : kedudukan
ACCER : ancar-ancar, perkiraan
ACCING : pesing
ACCO : terlanjur
ACCUGH : madu
ACCUR : hancur
ACEI : sagu, aci
ADANG : hadang, cegat
ADAS : adas, kenikir
ADAT : adat
ADEK : gelar, ke, arah
ADEN : cuma, hanya
ADEP : hadap, etika
ADEU : adu, sudah
ADIK : adik, saudara yang lebih muda
ADIN : kakak laki-laki tengah
ADIP : paru-paru
ADOK : ke, arah, gelar
ADUI : aduh
ADUK : aduk, baur
ADUN : adon
AGAI : aduh
AGAK IGIK : macam, model
AGAMO : agama
AGAS : sebangsa kutu putih
AGER : agar-agar
AGGEP : gertak
AGGO : paksa
AGHAP : babat tanaman
AGHAT : hilang
AGHEI : tiang
AGHENG : hitam, kelam, warna hangus
AGHEP : lemak isi dalam
AGHEU : irus
AGHIT : arit, sabit
AGHUK : yatim, piatu
AGHUL : jangkauan, engrang
AGIN : agen
AGO : mau, akan, hendak
AHAD : minggu
AHIR : akhir, kemudian
AHIRAT : akhirat
AHLAK : akhlak
AHLEI : ahli
AIYAU : bunyi, suara
AIYEK : batuk
AJAIB : ajaib
AJAK : ajak
AJAL : ajal, takdir
AJANG : bagian
AJAR : ajar
AJEI : haji, aji
AJEK : hunus
AJJAK : gertak
AJO : ini
AJUK : jolok
AJUNG : memotong daun pisang
AJUR : gula merah cair
AKAD : akad
AKAL : akal
AKAN-AKAN : buah cempedak
AKEH : santai
AKEI : aki, accu, accumulator
AKEL : aduk
AKEU : aku, akui
AKIDAH : akidah
AKIH : berlagak
AKIK : sedangkan
AKIKAH : akekah
AKKAT : angkat
AKKEH : ngeden
AKKEN : aku, akui
AKKIT : angkat
AKKO : angka
AKKUH : guna
AKKUN : ketika, bila
AKOGHDION : akordeon
AKSARA : aksara, abjad, huruf
AKTIP : aktif, berfungsi
AKUK : ambil, angkat
AKUR : akur, rukun
AKUWARIUM : akuarium
ALAH : kalah
ALAI : kalah
ALAM : alam, semesta
ALAMAT : alamat
ALAMEI : alami
ALANG : halang, hadang, cegat
ALAT : alat
ALAT-ALAT : sibuk, repot
ALAU : kejar
ALAU-ALAU : kupu-kupu lampu
ALBUM : album
ALEI : ali-ali, cincin
ALEMAN : manja
ALESAN : alasan
ALEU : biawak
ALHASIL : alhasil
ALIH : tangkap
ALIM : alim, tekun beribadah
ALING : menghalangi
ALIR : alir, salur
ALIS : alis
ALLENG : nyata
ALLUT-ALLUT : penyesalan
ALMENAK : almanak, kalender
ALO : fitnah
ALPUKAT : alpukat
ALQURAN : alqur'an
ALUK : menurut silsilah
ALUN : pelan, lambat
ALUS : halus
AMAI : gelar pria dari keluarga besar
AMAK : tambal, jahit
AMAL : amal
AMAN : aman
AMAU : ikut memesan
AMBAL : ambal, gelaran
AMBANG : cegat, halang
AMBANG-AMBING : terombang-ambing
AMBAU : bau
AMBEK : makan cepat-cepat
AMBEN : tali punggung
AMBIS : mirip
AMBUK : menjadi-jadi
AMBUNG : atas berlebihan
AMBUR : nyala
AMBUS : hembus
AMEL : tebal
AMIL : amil, pengurus zakat
AMO : sepupu
AMON : bila
AMPELAS : amplas
AMPELOP : amplop
AMUK : amuk, murka
ANAI-ANAI : rayap
ANAK : anak
ANAK BUWAI : keluarga
ANAK CINO : boneka
ANAT : melepas daun pisang dari pelepah
ANAU : enau, aren
ANDAI : andai, umpama
ANDAK : putih
ANDAN : momong
ANDEL : senang, gembira
ANDEP : hangat
ANDES : dekat
ANDIL : andil
ANDING : banding
ANDUK : handuk
ANDUNG : nenek
ANEK : kampung
ANGAI : sesimpulan, masa
ANGAN : renung
ANGAS : nafas
ANGEK : susut, surut, kira
ANGGAK : disalakkan
ANGGAL : cetek, dangkal
ANGGEL : alas mengangkat dari tungku
ANGGEN : yakin
ANGGEP : anggap
ANGGER : kuat, perkiraan
ANGGIK : sedangkan
ANGGUI : hampir keluar/jatuh
ANGGUR : anggur
ANGGUTA : anggota
ANGIH : sulit
ANGIN : angin
ANGIR : buka bebas
ANGOK : susut
ANGUN : angon, menggembala
ANGUS : hangus
ANGUT : sombong, angkuh
ANIH : aneh
ANJAK : dari
ANJAL : terjang
ANJAT : berulang
ANJAU : nganjang
ANJO : mengajak, menemui
ANJUK : terlanjur
ANJUNG : tempat pemberian gelar adat
ANJUR : anjur, saran
ANO : itu
ANTARO : antara
ANYAM : anyam, rajut
ANYIK : nenek
ANYING : tetapi, namun
ANYUK : hanyut
APAI : tikar
APAK : bapak
APAL : hafal
APANG : apung
APEK : pengap, apek
APEL : apel
APEM : apem
APES : apes, sial
APIK : apit
APO : siapa
APPAI : baru saja
APPANG : enteng
APPAS : ampas
APPEH : prihatin
APPEK : labrak
APPENG : kayu merintang di sungai
APPET : faedah, manfaat
APPEU : cucu
APPEU TUYUK : nenek moyang
APPIN : popok
APPIS : sejak
APPUN : ampun
APPUS : ringan, tidak berat
APPUT : pemarah
APUI : api
APUNG : apung, kejar
APUS : hapus
ARAH : arah
ARAK : arak
AREB : arab
ARENG : arang
ARING : asah
ARIS : sedia, lengkap
ARIT : arit, sabit
ARO : masalah
ARREU : raung
ARRUT : cabut, tarik
ARSIP : arsip
ARUNG : kesimpulan
ARUS : arus, air deras
ARWAH : arwah
ASAH : asah
ASAK : buru, cari
ASAL : asal, awal
ASANG : gerah, sumuk
ASAR : ashar
ASAT : surut (air)
ASBAK : asbak
ASEK : asap
ASEL : desak
ASEM : asam, masam
ASEP : hisap
ASEU : anjing
ASIH : asih, kasih
ASKAN : ceret
ASLEI : asli
ASMARA : asmara
ASO : kira, andal
ASOK : asap
ASPAL : aspal
ASRAMA : asrama
ASSEGH : bau badan
ASSO : angsa
ASTAGA : astaga
ASUK : dalam, sulit dijangkau
ASUT : hasut
ATAGH : ladang, huma
ATANG : rangka dinding rumah
ATAU : atau
ATEI : hati
ATEI-ATEI : hati-hati
ATET : angkut, unjal
ATEU : cucu,
ATO : damar
ATTAH : mudah
ATTAK : antar, terjang
ATTAN : kira
ATTEK : ambruk, menghempas
ATTEM : hantam, hentak
ATTENG : teliti, jelas
ATTEU : hantu, lumpuh
ATTUK : pojok, mentok
ATTUS : rogoh, tarik
ATTUT : pemarah
ATUI : buang hajat
ATUK : kakek
ATUNG : as bangunan/kendaraan
ATUR : atur
ATUT-ATUT
diam memendam marah
AWAK : banyak makan
AWAL : awal, mula
AWANG : langit
AWAS : awas, cermat
AWEK : sama-sama
AWENG-AWENG : lebar dan dalam
AWER : baur
AWES : haus
AWET : ketiak kaki
AWIT : awet, tahan lama
AWOK : sama-sama
AYAH : ayah
AYAK : ayak, saring
AYAL : sulit, susah
AYAR : buka hamparan
AYEM : tenang
AYEU : sambut
AYUM : bayam
AYUN : ayun
AYUS : menetes deras
AYUT : urut
AYYEK : batuk

Spoiler: B

BABAI : gendong, dukung
BABAK : kulit
BABANG : hibur, asuh, kolak singkong
BABAR : lebar, lecet
BABAT : babat, tebas
BABEGH : siram
BABIL : mangucap berulang-ulang
BABUI : babi
BABUK : babu, pembantu, jongos
BABUN : babon
BACAGH : lincah berbicara
BACCEI : panci
BACCENG : terus terang
BACCIK : katak hijau
BACCING : bagi-bagi
BACCUH : tambah air
BACO : baca
BACUK : kelapa tak berisi
BACUT : kelupas
BADAI : badai
BADAK : badak
BADAKEN : agak tuli, kurang pendengaran
BADAL : sanggah
BADAN : badan, tubuh
BADDEI : tepedaya benda
BADDO : siksa, cela
BADER : bandel
BADIK : badik
BADING : ikan kapala timah
BADUNG : badung, ugal-ugalan
BAGAL : rumpun, pangkal batang
BAGAN : bagan : BAGASEI
bagasi : BAGEI : bagi
BAGEL : pentung, pukul
BAGHEU : waru
BAGHIH : lain
BAGHO : bunyi, suara
BAGHUK : sepet
BAGIYAN : bagian, nasib
BAH : paru-paru
BAHALLO : gawat, akibat buruk
BAHAN : bahan
BAHARUNG : berguna
BAHAS : bahas
BAHASO : bahasa
BAHAYO : bahaya
BAHHAN : bawah
BAHHEN : bersin
BAHHO : sisiran pisang
BAHHUK : gondok
BAHLO : gawat
BAI : saudara wanita dari pria
BAJAK : bajak, luku
BAJANG : bujang preman
BAJAU : bajak laut, perompak
BAJEI : kira, rupa, ganjal, belah
BAJO : baja, jerat besar
BAK : bak, tempat penampung air, apa
BAKA : abadi (alam), akherat
BAKAH : rupanya, kiranya
BAKAL : calon, gejala
BAKAT : bakat
BAKAU : bakau
BAKBEU : tiga perempat
BAKDO : cela
BAKING : tak tahan sakit, cengeng
BAKKAI : bangkai
BAKKANG : kosong
BAKKEK : busuk
BAKKEM : sebangsa wader
BAKKEU : bangku
BAKKIH : belah
BAKKING : tak tahan sakit
BAKKIT : kue kering
BAKKUNG : golok
BAKTEI : bakti
BAKUP : mata bengkak
BAL : bola
BALAH : bicara, omong
BALAI : lumbung
BALAK : besar
BALANG : belalang
BALAP : balap, adu cepat
BALAU : pikir
BALEM : perca, balam
BALES : balas
BALEU : janda, duda
BALIK : pulang, balik
BALIN : rubah, berubah
BALING : kipas, baling-baling
BALLAI : bangle
BALLIGH : baligh, dewasa
BALLO : pagar kayu bulat
BALLUS : lecet
BALO : balak, berpikir
BALUI : seri (permainan), remis (catur)
BALUK : bengkak mata, balok kayu
BALUN : pakaian, sandang
BALUNG : tulang
BALUR : balur, ikan asin
BAN : ban
BANDEU : bando
BANDING : banding, timbang, padu
BANDIT : bandit, penjahat
BANDO : harta benda
BANDUK : akur, satu ide
BANDUNG : prosa, cerita
BANEI : berani
BANG : azan
BANGAI : ikan busuk
BANGAT : terlalu, sangat
BANGAU : bangau (burung)
BANGEN : antara, batas, sampai
BANGER : busuk : BANGES
apek : BANGGA
bangga : BANGGAI
pukul, hantam, permak
BANGGAR : pukul
BANGGUR : memar
BANGIK : enak
BANGKRUT : bangkrut, pailit
BANJAI : caci-maki, gerogoti
BANJAR : jajar, jejer
BANJUR : tajur, panjeran (memancing ikan)
BANO : rupanya, ternyata
BAPAK : bapak, ayah
BARANG : barang
BARAT : barat
BAREI : bujang/gadis tua
BARENG : bersama/serentak, setelah
BAREU : baru
BARIS : baris
BARIT : baret
BARRUT : tergores
BASAU : perut kemih
BASEH : basah
BASEI : mangkuk sayur
BASING : terserah
BASO : saat, waktunya
BASOH : basah, lembab
BASSAT : miskin, melarat
BASSO : bangsa
BASSUT : lecet parah
BASUH : basuh, cuci
BASUNG : bonggol jagung, kayu apung
BATAL : batal, tidak sah
BATANG : batang, pohon
BATANGAN : mayat, sahibul hajat
BATEREI : baterai
BATES : batas, antara
BATEU : batu
BATIK : batik
BATIN : kakak, pikir
BATO : bata, begadang
BATTAH : bantah, bertengkar
BATTAI : bantai
BATTAR : bentur
BATTEU : bantu, sumbang
BATTING : banting
BATTUK : kemaluan pria
BATU KASAI : batu untuk mandi
BATUI : tangis
BATUK : batuk
BAWEI : ulasan pancing
BAWEK : cemberut, muka masam
BAWENG : ikan baung
BAWER : baur, campur
BAWUN : bawon
BAWUT : baut
BAYANG : bayang, renung, pikir
BAYAR : bayar
BAYAT : kelelawar, kalong
BAYEH : bengkak
BAYEM : bayam
BAYEU : basi
BAYO : bara api
BAYOH : bengkak
BAYUK : keranjang
BAYYAU : baru
BEBACO : kenduri
BEBAI : ibu-ibu
BEBAK : untaian petai
BEBALUN : perabot usang
BEBANDUNG : puisi lampung
BEBANEI : mengamuk, marah
BEBARAU : cecak rowo
BEBATANG : mayat
BEBATUI : menangis
BEBAYAT : detak sela jari
BEBAYO : bara
BEBBES : benam
BEBBET : ikat pinggang
BEBIYAK : hamil, bunting
BEBOH : tipis harapan
BEBUDUR : pelawak
BEBUGHAK : kain lap
BEBURO : bumbu
BEBUT : balut
BEDAK : kejar, susul
BEDARO : kelengkeng
BEDAWAK : hajatan khitan
BEDDAK : bedak, pupur
BEDDAR : mekar
BEDDAS : terlalu
BEDDEU : ahli sastra, melotot
BEDIL : senapan
BEDING : tunjukkan
BEDU'O : berdoa
BEDUWO : budak, jongos
BEGAGAI : berbenah
BEGAK : buka, hampar
BEGARAU : nasi sisa dijemur
BEGAWEH : saja
BEGAWEI : hajatan
BEGEH : bagus, baik
BEGHADEU : selesai, berhenti
BEGHAK : lebar, luas
BEGHIK : pantat
BEGHITO : berita
BEGHUH : unduh, tumpah
BEGIK : sekik
BEGOH : bagus, baik
BEGUK : tembolok
BEGURAU : bercanda, main
BEGUREU : berguru, belajar
BEHALLO : bencana, celaka
BEHUK : gondok
BEI : istri
BEILIK-ILIK : banyak alasan
BEJAR : hampar
BEJEI : benci
BEJEJEL : berjejal, berjubel
BEKAK : lember, mekar
BEKALEI-KALEI : berkali-kali
BEKAR : bongkar
BEKARANG : mencari ikan
BEKAT : boikot
BEKEM : genggam
BEKENO : mempan, mujarab
BEKEU : buku, ruas
BEKICAL : burung madu
BEKIMBANG : berlagak, bertingkah
BEKIMEK : berlagak, bertingkah
BEKITTANG : cari pinjaman
BEKO : retak
BEKOT : boikot
BELACAU : belacu
BELADAW : pisau bengkok
BELADING : ubi jalar, bencong
BELADINGEN : bencong, banci
BELAH : belah
BELAHUTEU : tidak keruan
BELAKANG : belakang
BELALAU : punggung orang
BELAN : geraham
BELANDO : belanda
BELANG : belang
BELANGAN : pintu
BELANGO : kuali, wajan, penggorengan
BELANJO : belanja
BELATTUNG : sanggul
BELAU : belau
BELAYAR : berlayar
BELEDERU : beludru
BELEDUK : mendong
BELEI : beli
BELIBEI : linggis
BELIDO : belida (ikan)
BELIGHANG : belerang
BELIH : mengoceh
BELIK : belek, cerewet, belit
BELIMBING : belimbing
BELIMBING BESI : belimbing manis
BELIMBING CULUK : belimbing wulung (masam)
BELING : beling, ganti
BELIS : iblis, setan
BELIYAU : beliau, dia
BELIYUNG : kapak beliung
BELUAH : panu
BELUK : pasung
BELULUK : mumbang
BELUR : belor, senter
BELUS : belus
BELUT : belut, lepas
BELUTEU : karuan
BEMBAN : rautan
BEMBING : bimbing
BEMBUNG : lubang
BENAH : busuk berulat
BENANG : benang
BENAS : alat untuk menusuk
BENASO : nangka
BENATAT : beruk
BENDAHARA : bendahara
BENDERA : bendera
BENDO : harta benda
BENER : benar, betul
BENGANG : kenyangan
BENGEL : bengal, susah diatur
BENGOT : mencong, bengkok
BENGUH : lobang besar
BENGUK : sejenis kacang polong
BENIH : benih, bibit
BENING : bening, jernih
BENSOL : bensol
BENULUNG : anak bibi/paman dari ayah
BERAKKAT : berangkat
BERANGASAN : pemarah
BERDENG : melotot
BEREK : ambruk, rendam
BEREMO : tompel
BERENGEH : sadar, insyaf
BERESIYO : berpikir
BERIBIS : belibis
BERKAH : berkah
BERKAT : berkat
BERLIYAN : berlian
BERUBBEI : kemarin
BERUGO : beruga, ayam hutan
BERUKAT : berukat
BERUKO : ngelilir, bangun dari tidur
BES : bus
BESAI : banyak
BESEI : besi, golok
BESESSAK : berusaha
BESIKKEL : merengkel
BESILO : duduk bersila
BESURAH : ceramah
BETANG : bintang, lepas
BETANGGUH : berpamitan
BETENG : perut, kenyang
BETER : bundar
BETET : ketapel
BETETEU : tekukur
BETEU : kapalan, pukul pakai kayu, betis
BETIPEU : cari langkah
BETIPPANG : cari langkah, usaha
BETIT : ketapel
BETIYENG : menguping
BETO : bahas, ungkit (masalah)
BETOH : lapar
BETOK : flu, pilek
BETTEH : lapar
BETTENG : perut, kenyang
BETTUK : bentuk
BETULIS : bercorak
BETUNG : jenis bambu besar
BETUS : bocor, bolong
BETUT : bungsu, bontot
BETUYUN-TUYUN : berlari menghindar
BEUKO : berbuka, lebaran
BEWOS : gemuk
BIAK : berat
BIBAS : bebas
BIBEI : kuah sayur
BIBIK : bebek, entok
BIBIR : bibir, beber
BIBIT : bibit, tuntun
BICAK : becak
BICIK : becek
BIDAK : selimut
BIDAN : bidan
BIDANG : bidang, setiap
BIDEI : paksa
BIDO : beda
BIDUL : seri, remis
BIGAI : pilah, teliti
BIGAL : begal, rubuhkan
BIGHING : piring
BIGO : terlalu, keterlaluan
BIHA : bh, kutang
BIJEI : biji, isi
BIJIL : hitung satu-persatu
BIKEL : siput laut
BIKER : jam beker
BIKKAI : bingkai
BIKKAL : sembilu
BIKKIL : bengkel
BIKKUK : bengkok
BILAH : lidi
BILAI : periksa, ulas
BILAL : bilal
BILANG : hitung
BILAU : juling
BILENG : temui, datangi
BILIK : jurai keturunan
BILIS : mata kabur berair
BILLAN : geraham
BILO : bila
BILUK : belok
BILUNG : juling
BIMBANG : bergantian
BIMBING : bimbing
BINATANG : binatang
BINGEI : malam
BINGGEM : pipi
BINGGER : bengkak
BINGO : telur lalat
BINGUNG : tolol,, bodoh
BINGUT : mencong, bengkok
BINJUL : benjol
BINSIN : bensin
BIREU : biru
BIRIS : beres
BIRIT : tuntun
BIS : bus
BISEK : isak
BISO : bisa, berbisa, mujarab
BITAH : nasi sisa
BITAS : cambuk, pecut
BITEL : ikal poni
BITET : pendek gemuk
BITING : peniti
BITTANG : bintang
BITTEGH : betis
BITTEI : rubuhkan
BITTIK : bintik, bercak
BITTING : benteng
BITTO : bincang
BITTUL : bentol
BITUNG : telanjang
BIYAK : berat
BIYANG : asal, bibit
BIYAS : beras
BIYASO : biasa, lazim, umum
BIYAWAK : biawak
BIYAYO : biaya
BIYO : bidang, pakaian
BIYUKEU : penyu
BIYULA : biola
BIYUS : bius
BIYUSKUP : bioskop
BO : bawa, angkut
BOAN : bawaan, oleh-oleh
BOGHOH : busa, buih
BON : bon, nota
BOR : bor
BORDIR : bordir
BUBBAI : wanita yang sudah menikah
BUBBAK : robek, untaian buah petai
BUBBAL : kupas, bacok
BUBBEH : malas
BUBBEK : untai, robek
BUBBEL : tahi yang keras
BUBBET : sabuk, ikat pinggang
BUBBIK : cibir
BUBBIL : bibir dower
BUBBUI : bonyok
BUBBUK : bubuk, banting
BUBBUL : bakar
BUBBUT : bungkus
BUBEU : bubu
BUBUH : tambah nasi
BUBUK : melubangi
BUBUN : ubun-ubun, jidat
BUBUNG : penuh, atas
BUBUR : bubur
BUBUS : luapan buih masakan
BUBUT : rontok, cabut
BUCCAR : memar
BUCCIS : buncis
BUCCIT : buncit, terakhir
BUCCUL : benjol
BUCEH : mual
BUCEU : ujung ikatan kain
BUCING : bonceng
BUCUR : bocor
BUCUT : lepas, melorot
BUDAK : budak, jongos
BUDAYO : budaya
BUDEI : budi, bohong
BUDES : kabur, tidak terang
BUDO : bodoh, tolol
BUDUK : puser
BUDUR : lawak, pelawak
BUGAM : tolol, bodoh
BUGEU : pendiam
BUGHAK : buruk, lapuk
BUGHEH : buih, busa
BUGHIK : bercak
BUGUH : senang
BUHAK : melebar (penyakit)
BUHO : buaya
BUHUNG : bohong, dusta, ingkar
BUJJEH : bawa ke mari
BUJUGH : lonjong
BUJUK : sanjung, bujuk rayu
BUKAK : buka
BUKEU : buku, ruas, bonggol
BUKIT : bukit
BUKKAL : bulat
BUKKAR : bongkar
BUKKUK : bungkuk, bengkok
BUKKUS : bungkus
BUKO : buka (berbuka puasa)
BUKTEI : bukti
BUKUH : persendian
BULAH : berobat alternatif, kebatinan
BULAK : tampungan ikan rawa
BULAN : bulan (kalender)
BULAP : bakar
BULAT : bulat, bundar
BULEI : lebat, gempal
BULEK : keruh
BULET : balik, keriting
BULEU : bulu
BULING : ikat, kebat
BULUDEREU : beludru
BULUH : bambu kecil
BULUNG : daun
BUMBAN : rautan bilah bambu (untuk dianyam)
BUMBANG : sasar
BUMBENG : lurus
BUMBEU : bumbu
BUMBIN : ujung huma
BUMBUN : kandang ikan
BUMBUNG : lubang
BUMEI : bumi
BUNDA : ibu
BUNDAK : bongkar
BUNDER : bulat, bundar
BUNGEGH : keracunan
BUNGIN : memberi pantat
BUNGUS : mulut disumbat
BUNJUR : bambu wadah nira
BUNYAU : ceria
BUNYIGH : pucat, warna kekuningan
BUNYUK : bonyok, benyek
BUPIT : buffet
BURAI : urai, merekah
BUREK : dendam
BUREU : kejar
BURO : bumbu
BURUI : buyar, tercecer
BURUK : telur busuk tak menetas, baju bekas
BURUS : boros, bolong
BUSEN : bosan, jenuh
BUSSEU : bungsu
BUTAK : botak
BUTEK : keruh
BUTIS : buta sebelah
BUTO : buta
BUTTAK : melempar pancing
BUTTAL : buntal
BUTTANG : lepas
BUTTET : buntet
BUTTEU : buntu
BUTTUNG : buntung
BUTTUT : buntut, bungsu, ujung
BUTUH : kelamin pria
BUTUL : botol, tamat
BUTUR : kecipir
BUWAH : buah
BUWAH PADAH : kesimpulan
BUWAI : anak keturunan
BUWANG : sapi dilepas dari gerobak
BUWAR : nyala api besar
BUWAS : buas, liar, nakal
BUWEI : bui, penjara
BUWEK : rambut
BUWET : tupai, bajing
BUYA : bapak
BUYAR : buyar, tabur
BUYEU : halau, usir
BUYO : bibit jimat
BUYUK : busuk
BUYUT : buyut (cucu)

Spoiler: C

CABANG : cabang
CABAR : hilang sakit
CABIK : cabai, lombok
CABUH : sungkupan ikan
CABUK : cabut
CABUL : hal tidak senonoh
CACAK : sebut, panggil
CACAP : acak
CACAR : cacar
CACAT : cacat
CACAU : omel
CACEGH : sembur
CACIL : sisih, kucil
CACING : cacing
CACINGEN : cacingan
CACUNG : belok, menyimpang
CADANG : rusak
CADAS : cadas
CADUI : diulur
CAGHAH : tengkorak
CAGHANG : bingung
CAGHIK : robek
CAGHO : lipas tungku
CAHYO : cahaya, nampak
CAKAK : naik
CAKAL : pintar usaha
CAKBAK : seketika
CAKEP : sanggup, cakap
CAKKAK : tebakang
CAKKANG : cangkang
CAKKEM : cengkeram, cakram, genggam
CAKKING : pegang dengan kuku
CAKKIR : cangkir
CAKKUK : cangkok, comot
CAKUI : panjang dagu
CAKUP : masuk mulut
CALAK : tampan, ganteng
CALEU : calon/bahan terasi
CALUK : kaki
CALUN : calon, bakal
CAMAK : terpegang, tergenggam
CAMAT : camat
CAMBAI : sirih
CAMBUGH : cebur
CAMBUK : cambuk, cemeti
CANANG : canang, pengumuman
CANDAK : pergok, rampas
CANDEI : candi
CANDEU : candu
CANDIK : calon buah lada
CANDUNG : golok
CANGAH : buka
CANGAK : cabang
CANGAT : dongak
CANGEI : dengus, dongak
CANGGAH : paha belakang
CANGGET : tari/tarian adat
CANGGUK : panggul
CANGGUNG : canggung
CANGUK : hawak
CANGUS : dengus, hirup
CANGUT : dongak
CAP : cap, stempel, anggap
CAPANG : langkah
CAPIT : jepit
CAPO : sambung
CAPPAH : cabar
CAPPAK : cemplung
CAPPANG : cabang
CAPPIS : tidak rapi
CAPPO : ayam kate
CAPPUR : campur, gabung
CAPUK : bopeng, muka bercak
CAPUNG : habis
CAPUT : kebebes, terbenam
CAREM : mufakat
CARO : cara
CARUK-ARUK : semaunya sendiri
CASCUS : sering nampak, sekelebat
CAT : cat
CATET : catat, tulis
CATEU : nasi kenduri orang meninggal
CATTIK : pegang
CATTIL : contel
CATTING : canting
CATTUNG : tanggung
CATUK : jidat yang menonjol
CATUR : catur
CATUT : catut, berbohong
CAUBAU : hiruk pikuk
CAWES : jangkau
CAWET : ikat pinggang, pembalut wanita
CAWING : rombeng
CAWIS : habis, siap, persiapan
CAWO : kata, omong, bicara
CEBUK : celup
CECAGH : babat, rintis
CECAH : kera/monyet putih, lutung
CECAI : habis tidak karuan
CECAK : dipatok (ular)
CECANG : diangkat
CECAP : cacah
CECEL : bongkok
CECO : doa, memohon
CECUK : lancip
CECUL : menonjol
CECUN : panggul
CECUNG : junjung
CECUP : sungkup
CECUS : sumpahan
CECUT : isap, hisap
CEDAK : terdengar
CEGHEH : siram
CEGIK : cekik
CEKEI : pasti
CEKELANG : lari, berlari
CEKERMO : jalan-jalan hiburan
CEKIL : congkel
CEKKEL : pegang, genggam
CEKUGH : kencur
CELAKO : celaka
CELANO : celana
CELEP : gincu
CELET : jilat
CELIT : jilat
CELO : cela
CELUK : rogoh
CEMAL : noda
CEMAR : cemar, rusak nama baik
CEMARO : cemara
CEMENGGUK : jongkok
CEMIT : bibir
CEMUNGAK
menengadah, mendongak
CENDANO : cendana
CENDUNG : cenderung
CENGENG : tercengang, bengong
CENGGENG : ekor, pantat
CENGGET : angguk
CENGGUK : jongkok
CEPAKO : cempaka
CEPALO : hukuman secara adat
CEPET : cepat, sigap
CEPIT : jepit, himpit
CEPO : bulat pipih
CERAI : cerai
CERAMAH : ceramah
CERAMEN : keliru, salah
CERDAS : cerdas
CERITO : cerita, kisah
CERIWIT : cerewet
CERMIN : cermin
CET : cat
CETTO : cita-cita, kehendak
CETU : contoh
CETUNG : centong
CICCANG : mengangkat pakaian agar tidak basah
CICCIGH : siram
CICCING : jinjing
CICEI : bunga pisang
CICEK : tanjakan tinggi
CICIL : pisah, mati, angsur
CIDUK : ciduk
CIGHANG : bengong
CIKAN : hampir pasti
CIKAU : raih
CIKKAK : bekas luka di kening
CILAK : sorot mata
CILIK : jangkrik
CIMAM : terperanjat
CIMANG-CIMUNG : muka belepotan
CIMEI : raut muka sedih
CINAH : salah
CINCAU : cincau
CINCIN : capung
CINDOL : cendol
CINGAK : tengok
CINO : cina
CIPIR : datar, rata
CIPPAT : selisih
CIREI : ciri, tanda, nisan
CIRIK : ceret, teko
CITAK : cetak
CITANG : selisih, putus hubungan, bermusuhan
CITAR : berantakan
CITTO : bincang, gubris
CITTUNG : centong
CIUM : cium
CIWING : jinjing
CIWIT : cubit, jewer
CIYAK : kendali
CIYEK : serak
CIYUT : ciut
CUBAN : alat pembuat jala atau jaring
CUBEK : celup
CUBIK : sambal khas lampung
CUBO : coba
CUCAK : urusi, tangani
CUCO : kucur
CUCUK : cocok, nisan
CUDUI : memberi dengan uluran tangan berjauhan
CUGAK : bawang kosong kecil
CUGHIK : golok
CUGIL : towel, senggol
CUGUK : gundul
CUI : pipa rokok
CUKA : cuka
CUKIH : lahir
CUKKIL : congkel
CUKLAT : cokelat
CUKUP : cukup
CUKUR : cukur
CULEK : tusuk pada hidung
CULIK : colek, angin dalam badan
CULO : cula
CULUK : tunjuk, menunjuk, telunjuk
CUMAN : cuma, hanya
CUMBEU : cumbu
CUMBUNG : mangkuk
CUMIL : nakal, pengganggu
CUNDUNG : condong, miring
CUNGAK : mendongak
CUNGAU : tengok
CUNGGENG : ekor, pantat
CUNGGET : panggut
CUNGGUK : runduk
CUNGGUT : perkutut betina
CUNGUH : menganga
CUNGUP : tutup
CUNIK : sedikit, kecil
CUPAK : takar, gantang
CUPEL : kikir, pelit
CUPEU : wadah, tembakau
CUPEU TUWET : tempurung lutut
CUPING : kuping, telinga
CUPIT : copet
CUPUNG : bolong
CURAH : curah
CURAK : corak, motif
CURANG : curang
CUREK : congek
CUREM : mimik muka, wajah
CURIGA : curiga
CURING : coreng, oles
CURIT : coret
CURUNG : corong
CUTANG : palang, melintang
CUTANG BRANO : malang melintang
CUTIK : sedikit
CUTTEU : contoh
CUWAK : panggil
CUWIH : kecewa, hilang harapan, putus asa
CUWIL : towel

Spoiler: D

DACIN : timbangan, neraca
DADAK : buah stroberi hutan
DADAR : dadar
DADAS : luka lecet
DADEU : dadu
DADO : dada
DAGANG : dagang, niaga
DAGEU : dagu
DAGHAK : darat
DAGHEI : laron
DAGING : daging
DAK : sembuh, pulih
DAKEP : dekap, peluk
DAKJAL : dajal
DAKJO : kemari
DAKKEN : tak usah, jangan
DAKNEI : ke sana
DAKWA : dakwa
DALIH : dalih, alasan
DALIL : dalil, rumus
DALUNG : dalung, perunggu
DAM : dam, bendungan
DAMAGH : damar
DAMEI : damai
DANAU : danau
DANDAN : dandan
DANDANG : dandang
DANG : jangan
DAPEK : dapat, bisa
DAPOK : dapat, bisa
DAPPAR : datar, rata
DAPTAR : daftar
DAPUR : dapur
DARO : dara, merpati
DARURAT : darurat
DAS : wudhu
DASAGH : dasar, paling bawah
DASEI : dasi
DATEI : pemikiran
DATEU : pemimpin
DATTAR : datar, rata
DATUK : kakek, eyang
DAU : harta, uang
DAWAH : siang
DAWAH MATTING : siang bolong
DAWAK : bersih
DAWAT : tinta, pensil
DAYANG : dayang
DAYING : kakak
DAYO : daya, kekuatan
DEBAR : debar
DEBEI : sore
DEBINGEI : malam hari
DEDAGHEI : laron
DEDAH : belah ikan
DEDAK : basah kuyup
DEDAR : basah menyeluruh
DEDEK : padat, hias
DEDEL : himpit, dempet
DEDEP : habis
DEDIK : intip
DEDIL : kuras habis
DEDOK : mendetail
DEDUKUN : dukun
DEGET : teguk
DEGH : kah
DEGHEN : tekan
DEGHIAN : durian
DEGHIN : berpanasan
DEGHIYUNG : bunga bangkai
DEH : bawah
DEKKEI : dengki
DELIMA : delima
DENDEM : dendem
DENDENG : rukun
DENDO : denda
DENGEI : dengar
DENGUNG : dengung
DENIYO : dunia, alam, semesta
DENYUT : denyut
DEPAN : depan, haluan
DEPPUL : dempul
DERAJAT : derajat, tingkatan
DERAT : drat
DERES : rapat, kencang
DERHAKO : durhaka
DERMAGA : demaga
DERO : dera
DERUK : burung puter
DESEK : desak
DETIK : detik
DI : di
DIBANG : gantung
DIDIK : didik
DIDING : pajang
DIGEK : geleng
DIKING : dekeng
DIKIR : zikir
DIKTI : dikte
DILAN : terasi
DINAR : dinar, uang emas
DINDING : dendeng
DINES : dinas
DIPAN : dipan
DIREI : diri
DIRIT : deret, jajar
DIS : semestinya
DISAN : di situ
DISKUSEI : diskusi
DIWASA : dewasa
DIWO : dewa
DIYO : di dia
DOH : bawah
DOKTER : dokter
DRUK : burung puter
DU'O : doa : DUDEU
teriak memanggil
DUDUK : guna, manfaat
DUDUL : dodol
DUDUN : banyak bawaan
DUGAL : nanah
DUGAN : kelapa muda
DUGHEI : belakang
DUGO : duga
DUGUK : penyakit ayam, setan
DUIT : duit, uang
DUKAR : dokar, delman
DUKKUL : bongkok
DUKUN : dukun, paranormal
DULAH : jika, sebenarnya
DULANG : lesung
DUM : dom
DUNGING : dongeng
DUNGUK : besar mengerikan
DUNIYO : dunia
DUPAK : dupak
DUPIT : dompet
DUS : dus, kardus
DUSER : doser
DUSO : dosa
DUSUN : tak berpengalaman, kampungan
DUT : dot
DUWANG : persis
DUWIT : duit, uang

Spoiler: E

EBAH : pendek
ECAK : pura-pura
ECOK : kidal
EGHAH : sisa
EGHAK : menginginkan
EGHAM : kangen, rindu
EGHAS : ulat bulu yang keras
EGHEM : eram, mengerami
EGO : harga
EHLAS : ikhlas
EJAN : tangga
EJO : ini
EKAM : kami
EKOK : ikat
EKOS : ongkos
EMAN : iman
EMAS : emas
EMBAN : buang
EMBER : ember
ENAH : lihat
ENAN : tunggu
ENDAH : saji
ENDAI : ibu, emak
ENGAN : namun
ENO : ini, itu
ENOK : inap
EPAN : tapir
EPPUN : runding
ERANG : jernih, gampang
ESO : isya
ETAK : kacang panjang
EWANG : tangis

Spoiler: G

GHESEI : pelupuh
GHESEK : teliti
GHIBEK : omel, mengomel
GHIBEL : cedal
GHIBEU : ribu
GHIBUNG : rengit
GHIGHIK : gilas
GHIHEI : kepinding
GHIHET : tekan, tindas
GHIKIK : kerdil
GHIKKEL : ringkal
GHIKKUK : ringkuk
GHIL : dengki
GHILANG : belarak, pelepah nyiur
GHILIM : licin
GHIMBEL : sibuk
GHIMUL : tidak jelas
GHINEK : jinak
GHIPIH : gampang
GHIPPAK : tau-tau
GHISEK : sering
GHITEH : getah
GHITTO : hantu, vampire, arwah
GHIYANG : tawon lampu
GHUBO : buruk
GHUBUH : rubuh, ambruk
GHUGHUK : api unggun
GHUGHUL : tulang kering kaki
GHUJUK : tumpukan
GHUKEU : buah duku
GHUKKAK : tumbang
GHUMEH : remuk, hancur
GHUNIH : pelangi
GHUNJUN : tumpukan
GHUPEU : lepas, mempereteli
GHUPIK : sempit
GHUPPAS : hempas
GHUPPEK : warga, khalayak ramai, umum
GHUPPEL : geletak, gumpal
GHUPPUK : ambruk
GHUPPUN : rumpun
GHUYANG : subur
GHUYAT : terpaksa mengulangi
GHUYUH : menderita
GIAK : giat, gerak, kerjaan
GIBEK : goyang
GICCEU : gincu
GICCING : miring
GIDUG : goyang karena tidak kencang
GIGEI : gerigi
GIGHAH : ketahuan
GIGIK : gigit
GIGIL : gigil (menggigil)
GIGIR : geger, gempar
GIHEI : kepinding
GIJUL : tidak rata
GILEK : gerak, tingkah laku
GILES : gilas
GILING : giling
GILIR : gilir
GILUH : goyang
GINAK : rayu, momong
GINIK : runding dengan merayu
GINJANG : selisih
GINJEK : getar
GINJUNG : bergerak
GINJUR : goyang
GIPAK : sepak, tendang
GIPIH : gampang
GIPING : gepeng
GIRAS : lincah, liar
GIRING : giring
GIRUH : ramai, riuh
GISAI : gusar, resah, risau
GISIL : serempet
GISIR : geser
GITEH : getah
GITTIR : lincah
GIWAL : selisih, gagal
GIYAT : giat
GIYUNG : goes
GOMOK : bongkor
GUBAR : bubar
GUBEK : ubek, obok
GUBET : belit
GUBIT : lap pel lantai, serbet
GUCCANG : goncang
GUCCING : gonceng, bonceng
GUCUH : tinju
GUDAK : lele
GUDANG : gudang
GUDEK : aduk
GUDIK : godek, jambang, berewok
GUDO : goda
GUGAM : terbata-bata
GUGHAH : bangunkan
GUGUK : menupas padi, gigi binatang pengerat
GUGUP : gugup, grogi
GUGUR : gugur, jatuh
GUHO : goa
GUJIH : sambal
GUJUK : bujuk
GULAI : gulai, sayur daging bersantan
GULEH : sendi
GULIK : geletak
GULING : guling
GULO : gula
GULUGH : guntur, geledek
GULUK : hantam
GUMAL : memenuhi badan
GUMANG : lumur
GUMBAK : riak
GUMBAL : berkelahi, berbelit tarung
GUMBEU : belukar
GUMBO : belalai
GUMEK : kotor
GUNDANG : ekor
GUNDIK : pesuruh
GUNDUL : gundul, botak
GUNDUNG : cembung, menggembung
GUNEI : goni
GUNG : gong
GUNGGUNG : dibawa anjing
GUNIK : gotek
GUNJUR : bodoh, tolol, dungu
GUNO : guna, faedah
GUNUNG : gunung
GUPEK : sibuk, repot, tergesa
GUPPAL : gumpal
GUPPUNG : kerubung
GURAU : main judi
GUREU : guru
GURING : goreng, gelinding
GURIS : gores
GUSEL : membekas
GUSUK : gosok (setrika)
GUSUR : gusur
GUTEU : sisa penyaringan, ampas
GUTTING : gunting
GUWAI : buat, bikin
GUWING : somplak, sompel
GUYAK : tabur, bubar
GUYANG : goyang
GUYUN : rumput
GUYUR : guyur

Spoiler: H

HABANG : terbang
HABO : rasa, derita
HAD : aksara, huruf, abjad
HADDAM : jin, danyang, hantu
HADIYAH : hadiah
HAK : hak (milik), mungkin
HAKIM : hakim
HAL : hal, masalah
HALAL : halal
HALANG : halang
HALANGAN : halangan, hambatan, kendala
HALIPUAK : kupu-kupu
HALOK : mungkin
HALUAN : tujuan, arah
HAM : tambak, waduk, dam
HAMBO : hamba
HAMPIR : hampir, nyaris
HANGAP : susah bernafas, pengap
HANNEI : amis
HANNENG : berputar
HANNIK : tungu, kutu daun
HANNING : hening, sepi
HAPO : hampa
HAPPEK : lembab, apek, pengap
HARAM : haram
HARTO : harta, kekayaan
HARUNG : ujung hasil
HARUS : harus, musti
HAS : khas
HASIL : hasil
HASUT : hasut
HAWO : hawa, udara, uap
HAWWAK : kukus
HAWWAP : menguap
HAWWENG : amis
HAWWO : memburu dengan pekikan
HAYO : ayo, mari
HAYYEK : batuk
HIBAT : hebat
HIBUR : hibur
HIDANG : hidang
HIKMAH : hikmah, manfaat, safaat
HILAP : khilaf
HILEM : helm
HIMAT : hemat
HINA : hina, nista
HINEI : yang di sana
HINGGO : hingga, sampai
HINO : yang itu
HIRAN : heran
HITUNG : hitung
HIYAS : hias
HIYO : yang dia (itu)
HO : dulu, tawa
HUBUNG : hubung
HUKUM : hukum
HUNDA : (honda) sepeda motor
HURMAT : hormat
HURUP : huruf, aksara, abjad
HUSUK : khusuk, konsentrasi
HUSUS : khusus

Spoiler: I

IBADAT : ibadah
IBAH : pendek
IBAL : imbalan, upah, penghargaan
IBARAT : ibarat, umpama
IBEL : oceh, celoteh
IBES : gagas
IBEU : pusat
IBUK : ibu
IBUL : kayu sindang
IBUNG : rebung
ICAK : pura-pura, seolah-olah, seakan-akan
ICUK : kidal
IDANG : hidang, lewat masanya
IDENG : andeng
IDEP-IDEP : anggap-anggap, remang-remang
IDER : edar, keliling
IDUH : entah, tidak tahu
IDUI : aduh
IGAMO : agama
IGEL : tari silat
IGHAH : sisa
IGHAK : ingin, tergiur, ngiler
IGHAM : kangen, rindu
IGHAS : ulat bulu
IGHEM : memar, membiru
IGHEN : menyembunyikan perasaan
IGHET : mendalam (melukai), nyelekit
IGHING : iring
IGHIT : ajak
IGHUK : mengecil, mengkerut
IGHUNG : hidung
IGHUS : irus, minum
IGO : harga
IGUI : aduh
IGUK : goyang
IGUNG : goyang, gerak
IHLAS : ikhlas
IHTIAR : ikhtiar, usaha, upaya
IJAH : maksud, pikiran, tujuan
IJAN : tangga
IJI : ini
IJO : ini
IKAM : kami
IKEK : ikat, tali
IKEL : ikal
IKER : kelereng
IKLIM : iklim
IKUI : ekor
IKUK : cedal
IKUS : ringkus
ILAK : elak, mengelak
ILAT : tikar kecil
ILEI : alir
ILHAM : ilham, wangsit
ILIK : kidal
ILING : suka, senang, gemar
ILMEU : ilmu
ILUI : liur
ILUK : ikut
ILUN : tunggu dengan sabar
IMAM : imam, pemimpin
IMAN : iman
IMBANG : imbang
IMBAS : ikut terkena/merasa
IMBEN : henti
IMBENG : bau busuk
IMBIR : ember
IMBUN : embun
IMBUS : hembus
INAGH : obor bambu, sinar
INAI : gelar wanita dari keluarga
INAN : tunggu
INDIK : keting
INDIL : ganggu
INDUI : orang tua wanita
INEI : itu
INEK : inap
INEM : minum
INGAH-INGUH : kepayahan, ogah-ogahan
INGAN : namun
INGAN-INGANGAN : manja
INGEK : ingat
INGEL : tidak cepat, lamban
INGEW : ingus
INGGEH : menanti
INGUH : pajah
INJAK : bangun
INJAM : pinjam
INJANG : sarung
INJING : jinjit
INO : ini, itu
INUM : minum
INUT : ikut, turut
IPAN : tapir
IPEL : gemuk pendek
IPES : lipas
IPES BUYUK : kecoa
IPPUN : runding
IPUK : buah laki-laki
IPUNG : tangkai buah
IRANG : jernih
IREI : iri, dengki
IRES : resap
IRIP : reda
IRIS : iris
IRIT : irit
ISAL : injak
ISED : pendek kaki, cebol
ISEGH : sisa cairan
ISEI : isi
ISEM : asam, masam
ISENG : iseng
ISEP : hisap
ISER : gilingan padi tangan
ISET : kaki pendek
ISIK : pelihara
ISIL : engsel
ISING : berak, buang air besar
ISIT : pelan
ISO : bisa, dapat
ISSEI NUWO : istri
ISTANA : istana
ISTILAH : istilah
ISTIRAHAT : istirahat
ITAK : kacang panjang
ITEP : ludah
ITER : gitar
ITES : pencet, tindas
ITEU : lembat
ITING : keringat, peluh
ITO : cita-cita
ITTAR : niat, mulai, hantar
ITTEN : intan
ITTO : hasta
ITUNG : hitung
IUP : tiup
IWANG : tangis
IWEN : selidik
IWENG : tinggi
IYA : iya, ya
IYEH : kencing
IYEK : injak
IYEN : sepi, hening
IYEP : surut
IYET : boleh, jadi
IYO : dia
IYUP : tiup
IZIN : ijin, permisi

Spoiler: J

JABATAN : jabatan
JADEI : jadi
JAGAL : jagal, potong hewan
JAGAT : jagat, dunia
JAGGAR : tabrak
JAGGENG : ngotot
JAGHIL : serok
JAGHOMANAH : petir
JAGHUNG : irisan telinga
JAGO : jaga
JAGUK : jago, ayam jantan
JAGUNG : jagung
JAGUR : tinju
JAHANAM : jahanam
JAHHEL : jelek
JAHHIK : jahe
JAHHO : sejenis buah di hutan
JAHIL : nakal, jahat
JAJAH : jajah
JAJAK : lari
JAJAL : coba, jajal
JAJAR : jejer, berjajar
JAJEI : menirukan
JAJO : menjajakan, menawarkan
JAK : dari
JAK'AT : buah cipir
JAKAN : sinkong parut, padi dikukus
JAKKAR : jangkar
JAKKEU : milik saya
JAKKO : ukur
JAKKUL : bawang
JAKKUNG : jangkung, semampai
JAKMEU : milikmu
JALANG : kejar, jalang
JALANG KETTANG : dikejar tungang-langgang
JALEW : monyet betina
JALO : jala
JALUR : jalur
JAM : jam
JAMAK : jamak, umum
JAMAN : zaman, waktu
JAMBANGAN : jembangan
JAMBAT : jembatan
JAMBEU : jambu
JAMBEU AYIR : jambu air
JAMBEU KELEPUK : jambu kelutuk, jambu biji
JAMBEU MIDEI : jambu mete, jambu monyet
JAMBUL : jambul
JAMEI : merang, sekam
JAMEW : jamu
JAMIN : jamin
JAMO : dengan, kawan
JAMO-JAMO : bersama-sama
JAMUK : sembunyi
JANAH : memang
JANDO : janda
JANGGAL : janggal
JANGGUK : jenggot
JANGKA : jangka
JANJEI : janji
JAPAH : cairan borok
JAPPAL : jejak langkah
JAPPAR : tabur
JAPPEI : jampi
JARAK : jarak
JARANG : jarang
JAREI : jari
JARING : jaring
JAS : jas, pakaian jas
JASA : jasa
JASSO : jaksa
JATAH : jatah
JATEI : jati
JATTUNG : jantung
JAWAB : jawab
JAWAK : jerawat
JAWAN : bakul
JAWEH : jauh
JAWO : jawa
JAYO : jaya
JEBEI : dulu kala
JEBIK : sentuh, pegang
JEGEL : bandel
JEGHAK : gerimis tapi cerah
JEGHANGAU : igau
JEGHING : jengkol
JEGHO : jera, kapok
JEGHUK : cuka, tuak
JEGIG : cekik
JEJAK : mumpung
JEJAL : gilas, injak
JEJEK : mulai
JEJEL : jejal, dimasukkan dengan paksa
JEJOK : dongkol, ngambek
JEJUK : tusuk
JEJULUNG : ikan julung-julung
JEJUNG : junjung
JEKAT : zakat mal
JEKAU : langkah
JEKIK : jungkir
JELIT : julur
JEMAAH : jemaah
JEMAMUK : sembunyi
JEMBANGAN : bibit lada
JEMEKIK : nungging
JENDILA : jendela
JENG : duduk
JENNO : tadi
JEPANO : tahta
JERAGAN : juragan
JERUJEI : jeruji, jari-jari
JERUKKUNG : jongkrok
JERUMUS : jerumus
JIBIK : sentuh, pegang
JIBUT : tarik
JIJIR : jejer, jajar, deret
JIKKAT : nizab
JILID : jilid
JIMAT : jimat, azimat
JIMMEH : besok
JIMO : orang
JIMUT : kode dengan mulut
JIN : harimau
JINDRAL : jenderal
JINGAH : buka, lebarkan
JINNO : tadi
JIPLAK : jiplak, tiru
JITEU : jitu
JIWIT : jewer
JIWO : jiwa, tenaga
JO : ini
JO BIGO : tamak, serakah
JUBAH : jubah
JUBIL : towel
JUBUNG : pelacur, laras
JUBUR : dubur
JUBUREN : ambeien, sakit pada dubur
JUDEU : jodoh
JUDUL : judul
JUGAR : sogok
JUGHAK : malahan
JUGO : terus menerus, saja
JUHAR : selah
JUJUK : disempatkan, antar
JUJUNG : junjung
JUJUR : jujur
JUJUT : gentar
JUK : beri, kasih
JUKKIK : jungkir, nungging
JUKUK : rumput
JULAI : selah
JULAK : susun
JULEI : juli
JULUK : panggilan kecil, julukan
JULUNG : dorong
JUM'AT : jumat, hari jumat
JUMLAH : jumlah
JUNEI : juni, bulan juni
JUNGAW : tengok
JUNGUR : jongor
JUNGUS : jongos, budak, kacung
JUNUB : mandi junub
JURAI : warna, keturunan
JURANG : jurang
JUREI : juri
JURUK : jorok
JURUNG : dorong
JURUS : jurus
JUS : jus (al-qur'an)
JUTA : juta
JUWADAH : kue
JUWAL : jual
JUWANG : juang, berjuang
JUWARIH : jelas
JUWARO : juara
JUYEU : belakang rumah

Spoiler: K

KA'BAH : ka'bah
KABAN : rombongan
KABANG : bopong
KABEL : kabel
KABING : umbut kelapa
KABUL : kabul, capai
KABUR : kabur, tak jelas
KACAB : penuh
KACAH : memang
KACAK : lebih baik, memang
KACAL : noda
KACANG : kacang
KACAU : kacau
KACCAH : kuali besar, kancah
KACCIL : kancil
KACCING : kancing
KACCUT : pembalut wanita, pakaian dalam
KACEI : kain kafan
KACIR : tinggal
KACO : kaca
KACOMATO : kaca mata
KACUK : bersetubuh
KACUNG : jongos
KADEK : perjalanan
KADEU : kado, hadiah, pemberian
KAGHAI : jantan
KAGHAK : gawat
KAGHAU : garu, cakar ayam
KAGHEL : cedal
KAGHEM : karam
KAGHIH : aduk
KAGHUS : kaos
KAJAH : bersetubuh, memaki
KAJANG : plano atap gerobak
KAK : sudah
KAKAN : cempedak, sisa pembakaran
KAKAT : bawa semua
KAKEU : kaku
KAKJAK : pernah
KAKKUK : tawon dinding
KAKUS : kakus, jamban, wc
KALAH : kalah
KALAI : gelang
KALANG : longgar
KALAP : kalap, murka, khilaf
KALAT : lauk
KALEI : gali, kali
KALEM : kalem
KALIK : lengket
KALIMATTUNG : kepompong, belatung
KALING : kaleng
KALIT : lengket
KALLO : pinang
KALO : kadang, kalajengking
KALUH : masak sekali (buah)
KALUK : pincang
KALUT : kalut, repot
KAMAH : kotor
KAMAK : pegang
KAMAR : kamar
KAMBAS : kambas, padi hutan
KAMBING KAPUK : beri-beri
KAMBING LAS : kambing hutan
KAMBO : ejek
KAN : makan
KANAN : kanan
KANANG : memakai
KANDAS : kandas
KANDIS : kandis
KANDUK : kerudung
KANDUNG : kandung
KANDUT : wadah kain
KANEN : makanan
KANJAT : kaget
KANJENG : kanjeng
KAPAGH : tabur, kapar
KAPAK : kampak
KAPAL : kapal
KAPAN : kapan
KAPAS : kapas
KAPAU : kapar
KAPIR : kafir
KAPPANG : anak haram
KAPPEL : gumpal
KAPPIL : kantong gandum
KAPPIT : kempes
KAPPO : ubek
KAPUK : kapuk, buntu
KAPUR : kapur, menutup lobang tanah
KAPUS : tenggelam, masuk ke air
KAR : peta
KARANG : karang, cari
KARAT : karat
KAREI : siap, sedia
KARET : karet
KARMA : karma
KARUNG : karung
KARUT : bopeng, cepak
KAS : kotak besar, bekas, lepas
KASAH : tikar rotan
KASAI : membuang daki
KASAR : kasar
KASAU : kaso
KASENG : suara hidung
KASIP : kandas, terlambat
KASIYAN : kasihan, tega
KASTA : kasta, tingkatan dalam masyarakat
KASUR : kasur
KASUS : kasus
KATAM : khatam
KATAN : luka
KATEI : kecebong
KATIL : dipan
KATING : pegang, jinjing
KATIS : merata
KATO : kata
KATTEP : mantap
KATTEU : kalau, kemungkinan
KATTIL : gandeng
KATTIP : gigit serangga
KATTUNG : kantong, saku
KATTUR : kantor
KATUNG : terabaikan, tergeletak
KATUP : katup, tutup
KAWAH : karah, panci besar
KAWAI : baju, pakaian
KAWAK : kawat
KAWEH : rogoh
KAWEI : sempat
KAWEL : gapai
KAWER : selah
KAWES : sampai
KAWIK : bengkok
KAWIL : pancing
KAWIN : kawin, nikah
KAYEK : kait
KAYEL : kunyah
KAYENG : sentuh
KAYEU : kayu
KAYEU NUPPANG : benalu
KAYIN : kain, suruh
KAYUH : dayung
KAYUN : suruh, perintah
KAYUNAN : pesuruh
KAYUNG : jerit
KEBATANGAN : tepat sasaran
KEBAYAK : kebaya
KEBBANG : kalong
KEBBAS : halau
KEBBAT : kain panjang, selendang
KEBBEG : keturunan
KEBBEK : tutup
KEBBEL : kebal, kulit kebal
KEBIK : kelopak
KEBIREI : kebiri
KEBIYAN : seharian
KEBIYASOAN : kebiasaan
KEBUJUK : aleman, manja
KEBUN : kebun
KECACAH : terkenal, tersohor
KECAMBAH : kecambah
KECANDANG : wadah ikan di pinggang
KECAPUT : keselek
KECCAT : gelar tikar
KECCAU : aduk, acak
KECCEK : tekan menggunakan kuku
KECCENG : kencang
KECCIK : kelingking
KECCO : srikaya
KECCUM : kuncup
KECECCUNG : terkenal
KECIWA : kecewa
KECUALEI : kecuali
KECUBUNG : kecubung
KEDADAK : kekenyangan
KEDAK : jidat, dahi
KEDAPEKKAN : kedapatan, kepergok
KEDAU : milik, kepunyaan
KEDEGH : kah
KEDEK : kuat, keras
KEDEKIK : keselek, tersedak
KEDEKKIL : kerikil
KEDINDUNG : kedondong
KEDIP : kedip
KEDIS : gigi
KEDISEN : bintitan
KEDOAGO : terserah
KEDOK : kuat
KEDOU : mana
KEDUDUK : empedal
KEDUGEK : mengantuk
KEDUK : kedok
KEDUTIL : kutil
KEDUWO : dia
KEGHAHAN : wadah beras
KEGHAK : sendawa
KEGHAKKING : geletak
KEGHAKKO : kerangka
KEGHAP : sebar
KEGHAS : paru-paru dingin
KEGHASO : terasa
KEGHAT : keasinan
KEGHAU : cakar, pekik
KEGHEH : gigit
KEGHEK : iris
KEGHENG : kejang otot, keram
KEGHIK : jerit
KEGHIS : keris
KEGHO : kera, monyet
KEGHUK : kerut
KEGHUT : eksim
KEGHUWO : kemarin lusa
KEHAGO : pacar, kekasih
KEJAH : biar
KEJET : nampak, lagak
KEJJEM : kejam
KEJJENG : kedudukan
KEJJER : gemetar
KEJJUNG : junjung
KEJUT : kejut, kaget
KEKAH : kupas
KEKAI : cari
KEKAK : gagak
KEKALO : kapan-kapan
KEKANG : kangkang
KEKKAP : bambu penghalau burung di sawah
KEKKEH : pesan-pesan
KEKKEK : habis
KEKKEL : kekal, padat
KEKKEP : dekap, kerpus
KEKKES : rapi, beres
KEKKET : tembok, dinding
KEKKIP : rusuk
KEKKIS : kikis
KEKKIT : menggosok daki
KEKKUI : garuk
KEKKUK : menanak nasi
KEKKUP : tutup, kelopak
KEKKUT : himpun
KELABAI : babon
KELABAK : kelabakan
KELABEU : kelabu
KELAI : biasa
KELAK : tali, tambang
KELAKAR : obrol, senda-gurau
KELAKKUT : hal mendasar, sangat
KELALAH : malahan
KELAMBEU : kelambu
KELAMEK : genggam, pegang
KELAMO : paman dari ibu
KELAP : isyarat tangan untuk memanggil
KELAPO : kelapa, nyiur
KELAS : kelas
KELBEU : kalbu, sanubari
KELEH : capek, letih
KELEKIK : tersedak
KELEKUP : kulit keras kepiting
KELEM : menghilang
KELEMATTUNG : ulat, kepompong
KELEMUAT : jigong, tahi gigi
KELENG : cekung
KELEP : tenggelam, terendam air
KELEPAH : saudara wanita
KELEPANG : kulit telur
KELEPEU : jempol
KELET : sepet
KELIK : cerewet, susah ditagih
KELILING : keliling
KELIM : lipat
KELIMAH : syarat
KELIMEN : kelilipan
KELING : mata air
KELIP : kedip
KELIPPAR : kepenuhan
KELIPPEU : ibu jari, jempol
KELIR : warna
KELIREU : keliru, salah
KELIT : alasan
KELIWAT : kelewat, terlalu
KELOH : penat, capek
KELUNG : cekung
KELUPAS : kelupas
KELUPIK : kelopak
KELUTTUNG : puntung rokok
KELUWARGA : keluarga
KEMAGHAU : kemarau
KEMAHHANG : keladi, talas
KEMAHHIK : empedu
KEMALUNG : ubi, umbi
KEMAMAN : paman dari ayah
KEMANEMAN : kesorean, terlalu sore
KEMANG : orang hutan
KEMANGEI : kemangi
KEMANJAI : gemetar takut
KEMAYENG : keram
KEMBAN : keguguran
KEMBANG : bunga
KEMBUNG : kembung
KEMEGHAU : memekik, teriak
KEMEGHUK : mengkerut
KEMEJA : kemeja, baju
KEMEJER : menggigil
KEMEJUK : berdenyut
KEMELEK : pesi, kijing
KEMELEN : keselek
KEMESEI : lidi, ijuk
KEMESET : merambat
KEMETER : gemetar
KEMIDIK : berjalan lambat
KEMILING : kemiri
KEMINAN : bibi
KEMIS : kamis, hari kamis
KEMISET : bergerak
KEMITIK : kedutan
KEMITUK : bengkok (buah)
KEMIYAN : induk borok
KEMIYANG : bersyukur
KEMUCING : durian muda
KEMUDEI : kemudi, setir
KEMUDIK : teri air tawar
KEMUGHAK : biji buah
KEMUGHING : tegap, gemuk
KEMUMEU : takut, pasrah
KEMUNDUK : nangka kecil
KEMUSUK : cemberut, biji serabut
KEMUT : emut
KEMUTIK : buah muda, pentil
KEMUYEK : rambut acak-acakan
KENAHHAN : kelihatan
KENAI : biar
KENAL : kenal
KENANG : kenang, ingat
KENANGO : kenanga
KENAWAT : rembulan
KENDAU : bakul besar
KENDEI : kendi
KENDET : kedip
KENDUR : kendor, longgar
KENEI : beri
KENIK : kernet, kenek
KENING : kening, alis
KENINGAN : kuningan
KENO : kena, dapat
KENUI : elang
KENUP : kenop, tombol
KENUR : tali benang besar
KENYUT : isap, sedot
KEPAL : gumpal
KEPALO : kepala, lurah
KEPARAT : keparat, kurang ajar
KEPAS : depa
KEPEI : sayap
KEPEL : kepal, tinju
KEPERGUK : kepergok
KEPIAH : kopiah, peci
KEPIH : lipat
KEPIK : pangku
KEPING : keping
KEPIPIT : kepepet, situasi terjepit
KEPPAU : pompa
KEPPIT : dekap, kempit
KEPUH : lalapan
KEPUK : pengocok adonan kue
KEPUL : kumpul
KERAI : nasi kurang air
KERAMMAT : makam, keramat
KERANG : kerang
KERARAS : pelepah daun pisang
KERAS : keras
KERATAK-KERATIK : banyak tingkah
KERATUN : keraton, istana
KERAYAP-CANDANG : ke mana-mana
KERDUS : kardus, dus
KEREMUJO : semangka
KERETTAS : kertas
KERIH : kijing
KERIK : kerok
KERIMUS : dibungkam
KERING : kering
KERIPEK : ronta
KERIPIK : keripik
KERITING : keriting, ikal
KERITO : kereta
KERJO : kerja
KERMO : buah kurma
KERSEI : kursi
KERTAS : kertas
KERUDANG : terkapar
KERUHAN : rajin bekerja
KERUK : keduk, korek
KERUKAH : tengkorak
KERUMUN : kerumun, berkumpul
KERUPUK : kerupuk
KESAK : terbengkalai
KESAMBET : kesambet, kerasukan
KESEGH : tambah parah
KESEK : muat
KESEL : kesal, jengkel
KESENG : cemberut
KESEPAT : sepat
KESEU : semakin
KESIH : bulu bambu
KESIYAN : kasihan, iba
KESUHUR : tersohor, tenar
KESUK : muka kusut
KESUKUN : kandas
KESUT : oles, poles
KETAGHEU : ulat besar
KETAHUMAN : ketahuan, tertangkap basah
KETANEM : semut upas hitam
KETEBUNG : balon, gelembungan
KETENGAH : separuh
KETIK : ketik, kaki kepiting
KETIKO : ketika
KETIMBUL : sejenis daun penyebab gatal
KETIPPILAN : kerasukan, ketempelan makhluk halus
KETIPUNG : alat musik sejenis kendang
KETIR : singkir
KETTAK : langit-langit
KETTANG : kentang
KETTEL : kental
KETTENG : larang, cegah
KETTEP : denyut nadi
KETTER : getar : KETTO
balok alas : KETTOK
perangkap : KETTUI
sangat busuk : KETTUL
kecil : KETUK : ketok
KETUMBAR : ketumbar
KETUPAT : ketupat
KETURUNAN : keturunan
KEU : ku, aku, saya
KEWAWO : mau, antusias, bersemangat
KIBANG : kayu bendo
KIBAR : kibar
KIBAU : kerbau
KIBEK : bau
KIBEL : kolang-kaling
KIBER : dilempar dengan kuat
KIBIR : tergiur
KIBUK : guci
KICAK : cecak
KICAL : burung madu
KICAP : kecap
KICCAH : cebok
KICCIK : kelingking
KICCIR : kincir
KICCO : srikaya
KICCUT : pincang
KICENG : bidik
KICEP : judi
KICIK : judi
KICUH : goyang, kocek
KICUL : goyang
KIDAH : kah, lah
KIDAS : borok, koreng
KIDET : lamban, pelan
KIDIK : lambat
KIGHAK : kemauan, keinginan
KIGHANG : boncengan
KIGHAU : galah, tongkat panjang
KIGHING : bunga durian
KIGHUK : kerut
KIJANG : terjang
KIJO'AN : menyelakan
KIJUNG : kidung, kijung
KIKAH : akikah
KIKAT : sorban, ikat kepala
KIKIGH : kikir, pelit
KIKIL : pergelangan kaki
KIKIM : singkong
KIKIS : pagar dari bambu
KIKUK : kokok, berkokok
KILAK : kilat, petir
KILO : kilo
KILUI : minta, mohon
KILUK : kelok, belok
KILUNG : jaring, jala
KILUR : kelor
KIMAH : kemah
KIMBANG : seolah-olah
KIMEH : sibuk
KIMEK : lagak, tingkah
KIMEL : menyelipkan di tangan
KIMENG : bingung
KIMES : remas
KIMUK : tipu, sempit
KIMUT : mulut diremas
KINYAU : cuci, basuh
KINYENG : kesakitan
KINYIH : tidak tegas
KIPAI : oleng
KIPANG : kepang, anyam
KIPAS : kipas
KIPIT : kempes
KIPPO : diduduki sambil dipukul
KIPUNG : tipu
KIPUS : kipas
KIR : perkiraan
KIRAB : tebar
KIRAH : rencana
KIREI : kiri
KIRIK : cetak
KIRIKAN : kerek
KIRIM : kirim
KIRO : kira
KIRUK : keruk, kisruh
KIRUT : kerut
KISAH : kisah, cerita
KISEI-KISEI : jari-jari
KISET : geser
KISUK : mengerut menjadi kecil
KISUNG : suruh
KITAB : kitab
KITAH : meskipun
KITAU : tiang palang rumah
KITENG : gigit leher
KITIK : itik, bebek
KITING : hampir putus
KITIR : perkutut
KITTANG : selah, usaha
KITTEL : keriting, ikal, belit
KITUK : repot
KITUP : menyeluruh
KITUR : kerok
KIWAH : gampang, mudah
KIWAK : tenaga, kemampuan
KIWEL : siul
KIYAI : kakak tertua
KIYAJEI : orang yang sudah haji
KIYAM : jendela warung
KIYAMAT : kiamat
KIYAPO : kudis
KIYAS : kias, kiasan
KIYAYEI : kiyai
KIYO : ini dia
KIYUK : perkecil
KIYUNG : keong, kerang, borgol
KIYUT : mengkerut, menjadi kecil
KOCEK : saku, kantong
KOPOK : lagi
KOSEK : korek
KUBAK : kubak
KUBANG : kubangan, comberan
KUBEU : gubuk
KUBIK : cubit
KUBING : perangkap monyet
KUBIS : kubis, kol
KUBIT : cubit
KUBUK : kobok, kobokan
KUBUN : tarup
KUBUR : kubur, pendam
KUCAK : kocak, lucu
KUCCANG : goncang
KUCCEI : kunci
KUCEK : kucek, ubek, berulang-kali
KUCEL : kerdil
KUCIL : kucil
KUCING : kucing
KUCO : kacau, berantakan
KUCUK : kocok, pucuk
KUCUR : pakan ikan
KUDAK : kodak, kamera foto
KUDEI : kodi
KUDENG : kerok
KUDERAT : kodrat, takdir
KUDO : kuda
KUDUK : kodok, katak
KUDUL : tumpul
KUEK : congkel dari lubang
KUGHAI : kutil
KUGHEM : emut
KUGHIH : gongseng
KUGHIS : setan, iblis
KUGHUK : masuk
KUGHUNG : kurung
KUGHUNGAN : kurungan, sangkar
KUHEGH : congkel
KUJAK : kaget, heran
KUJAL : sepak, terjang
KUKANG : kokang, kukang
KUKEU : kuku
KUKKEI : kayu rawa
KUKKUK : tawon dinding
KUKMIAK : burung hantu
KULAK : jamur, takaran empat kilo
KUTAK : kota, kotak
KUYUNG : raksasa, dinding kulit kayu

Spoiler: L

LAS : hutan, lasan
LIHAI : lihai/mahir, lidi
LUCUK : lepas, lucut, locok
LUPPUH : lumpuh

Spoiler: M

MABUK : mabuk
MAK : tidak, ibu
MANJAU : nganjang
MASSO : dapat, memaksa
MIYEH : kencing
MUCEK : tumbuh, menetas
MULO : maka, mula/awal

Spoiler: N

NAGHAT : hilang
NGEDAU : kaya, berada, mewah
NGEPPIK : mengaku, meninggalkan

Spoiler: O

OGHAI : urai
OPER : oper

Spoiler: P

PACCAH : babat, tebas
PACCANG : patok, tanda
PAH : ketiak, mari
PALING : paling, jengger ayam
PANDAI : bisa, tahu
PANGGUNG : panggung, tukang membuat sayur
PAPAK : sambut, rata
PENA : pena, kesimpulan
PIDANG : mungkin, cacar

Spoiler: R

RATEU : ratu
RUKUK : ruku', rokok
RUWEI : duri rotan

Spoiler: S

SAI : satu, yang
SANAK : anak
SANGUN : dulu, memang
SAPEU : sapu, rumah
SASO : pisah, kumbang dadap
SELANG : selang, undangan besan
SEPIDAH : sepeda
SIPAK : sepak, selah
SIREP : diam, serep/cadangan
SIWEK : ribut, repot
SIWO : sembilan, sewa
SUBUK : intip, durian tebal daging
SULUH : merah, kayu bakar

Spoiler: T

TA'UN : setan, ibis
TABAGH : hambar, senyap
TABAH : tabah, bubar, berantakan, pagar, daun
TABAI : contoh
TABAK : lempeng, cetak
TABANG : tempeleng, tumbuk bersamaan
TABEH : gurih, lemak, gajih
TABI'AT : tabiat, sifat
TABIK : maaf, tabik ampun, salam
TABUH : musik
TABUI : tabur
TABUK : tempeleng, tampar, tabok
TABUKKALO : empedu
TABUN : tawon gung
TABUNG : tabung
TACCEP : tancap
TADAH : minta, harap
TADAI : ingin, mau,
TADUK : jantan
TAGEI : malas
TAGEN : biar
TAGHAH : rimbas
TAGHANG : dipanaskan dekat api
TAGHIK : tarik, seret
TAGHO : tumit, taji
TAGHUH : taruh
TAGIH : tagih
TAGIK : tingkah laku
TAHAK : paha
TAHHEI : tahi
TAHHUN : tahun
TAHYUL : takhayul
TAJAR : tanaman dadap calon kebun lada
TAJEI : pisau untuk mengadu ayam
TAJIN : aci singkong
TAJUK : tajuk, tanaman berbiji
TAJUNG : tajung (sarung)
TAJUR : tajur
TAKAGH : takar, ukuran, mencapai
TAKAH : kemampuan
TAKAL : kerekan
TAKAR : takar, cupak
TAKAT : panjat
TAKBIR : takbir
TAKEBAN : gerhana
TAKEU : wadah
TAKKAI : tangkai
TAKKAL : tangkal, tolak
TAKKAP : tangkap
TAKKAS : tangkas
TAKKENG : berhenti mengalir
TAKKEP : telapan tangan
TAKKIL : tangkil, melinjo
TAKKIS : tangkis, elak
TAKKIT : terangkat
TAKKUH : alur berkeluarga
TAKKUL : tangkul
TAKKUP : tangkup, tutup
TAKO : susunan penindih
TAKUNG : pelepah pinang
TALAK : talak
TALAM : talam, nampan
TALANG : talang, darat
TALEI : tali, ikat
TALES : talas
TALLUI : telur
TALLUK : takluk
TALO : gong, gambang
TAMAK : tamak, serakah
TAMBAH : tambah
TAMBAK : tambak, timbun
TAMBANG : ikat, cincang
TAMBEK : kawan, pasangan
TAMBEN : berhenti
TAMBENG : berani, sanggup
TAMBIGH : pinggul
TAMENG : cucu
TAMING : alasan, andalan
TAMMAT : tamat, habis
TAMONG : cucu
TANANG : pukul
TANAT : teliti
TANDAK : pergi
TANDANG : memetik sayuran di kebun
TANDEK : pasang, guna
TANDEU : tumbur, tubruk
TANDING : adu, lomba, tanding
TANDO : tanda
TANEH : tanah
TANEI : tani, bertani
TANEK : tanak
TANEM : tanam
TANGGAGH : tertimpa, menempati rumah
TANGGAN : tempat tinggal, rumah
TANGGANG : susun melintang
TANGGAP : tanggap, paham situasi
TANGGEH : pesan, wasiat
TANGGEM : elok, bagus, cocok
TANGGING : jelek, tidak cocok/pas
TANGGO : waring penangkap ikan di sungai deras
TANGGUH : pura-pura, pesan
TANGGUK : tangguk, seser
TANGGUNG : sedang, tanggung
TANGIH : masih lama
TANGUI : renang, berenang
TANJAK : tanjak, tugal
TANJAR : jejer, jajar
TANJING : patok
TANO : sekarang
TANOH : tanah
TANYOK : hanyut
TAPAI : tape
TAPAK : tapak
TAPEI : tampi
TAPEK : mulai
TAPI : tetapi
TAPIS : tapis, kain tapis
TAPO : bertapa, menyepi
TAPPAH : tampah
TAPPANG : tampang, cara
TAPPAR : tempeleng, tampar
TAPPEL : sumbat, tembel
TAPPIL : tampil, mulai
TAPPO : terpa
TAPPUK : ujung
TAPPUNG : tampung, patah
TAPUS : gasing
TAREI : tari
TARIK : tarik, geret, seret
TARIP : tarif, harga resmi
TARUNG : tarung
TARUP : terjang
TASAK : masak
TASANG : pasang
TASSIR : taksir, perkiraan
TATAH : sisik kaki, ayam, pahat
TATAL : serbuk gergaji
TATAP : tatap
TATO : memanggil binatang
TATTEI : siap melangkah
TATTEU : tentu, pasti
TATUK : tato
TAWAI : ajar, didik
TAWAK : contoh, tiru
TAWAR : tawar
TAWAS : tawas
TAWEK : kawan, gandengan, pendamping
TAWIS : tawes
TAWIT : sering
TAYAP : serang
TAYAR : tabur
TAYIS : habis tak karuan
TAYUK : bakul cangkang lada
TEBABENG : kumbang, kelamaan
TEBAK : halang, terka
TEBAK CUTANG : malang melintang
TEBALIK : terbalik
TEBAT : palang, halang
TEBATEU : terlaksana
TEBEGAK : terbuka lebar
TEBEGHUH : terunduh, tabur
TEBEGHUT : melorot
TEBELUNGUH : melompong
TEBEMBANG : kesasar
TEBENG : lurus
TEBESEU : tembeseu
TEBEU : labu
TEBIH : longsor
TEBILANG : tembilang, linggis
TEBING : tebing, tanjakan
TEBITING : terpelanting
TEBUH : rupanya
TEBUK : bocor, bolong
TEBUKO : usus
TEBUMBANG : tersesat
TEBUNEI : ari-ari
TEBUS : tebus
TEDAGING : keenakan
TEDDES : tahan
TEDDIK : membuka isi buah
TEDDO : doa, harapan
TEDDUH : kira
TEGAH : larang, cegah, lerai
TEGAJUL : kemasukan
TEGAK : tegak
TEGAL : alang-alang
TEGAS : tegas
TEGASSAR : terperosok
TEGAYIR : tercecer
TEGEI : berdiri, rupa
TEGEL : memukul dangan bagian bawah tangan
TEGELEM : tenggelam
TEGERILEH : terkilir
TEGEU : gempar, geger
TEGGEGH : geger, gempar
TEGGEP : tegap
TEGGES : tegas, sebab
TEGGUH : handal, kuat
TEGHAH : sisa
TEGHAK : lewati, lalui
TEGHEDEH : melorot
TEGHEM : pepes
TEGHENGAH : menganga
TEGHEP : tebang semua
TEGHETUH : air hujan di daun
TEGHING : tiupan api, suling
TEGOH : sampai
TEGULEH : tergelincir
TEGUP : meringkuk dalam sarung
TEHABANG : terbang
TEHALAI : kecapekan
TEHAMBUR : terbang berhamburan
TEHAPAI : tergeletak kelelahan
TEHAPANG : mengapung
TEHATTEK : jatuh terduduk
TEHATTUK : terantuk, terbentur
TEJATTUNG : sangat mendasar
TEJELIT : menjulur
TEJULAK : berbalik
TEKACAH : terlena
TEKAH : tindak tanduk, tingkah
TEKAK : terbuka
TEKANG : larang, halang
TEKANJAT : terkejut, kaget
TEKAS : terlepas
TEKAU : bambu penakut babi
TEKAWIK : kecantol
TEKEGHAP : tersebar
TEKEJUT : terkejut, tersentak
TEKELASAR : terpeleset
TEKELISIT : terpeleset
TEKEN : tekan
TEKENO : termasuk, perasaan
TEKEP : tumpah, terkam
TEKERILET : tekit
TEKIK : panjat
TEKOK : tongkat
TEKUCIL : terkucil
TEKUJAK : kaget, heran
TEKULEK : bengkok
TEKUNG : halang, cegat
TEKUR : ekor
TEKUYUNG : punggung
TELADUNG : terjang, menumpuk
TELAKKUT : terlalu, sangat, amat
TELAN : tulang ikan
TELAT : telat, terlambat
TELEKKET : terlalu
TELEKKUNG : mukena, pakaian shalat wanita
TELEN : telan
TELESSAN : baju basahan
TELIBAK : datang
TELIBUK : terpelanting
TELILIH : meleleh
TELING : kemaluan laki-laki
TELITAU : terlupa
TELITEI : teliti, cermat
TELIYEU : lewat
TELUBUS : kena sasaran
TEMADEN : sayang, eman
TEMAKEU : tembakau
TEMAMBUR : terbang
TEMANANG : mandul
TEMANDEK : hinggap
TEMANDOK : hinggap
TEMBAGO : tembaga
TEMBAL : jawab
TEMBUS : tembus
TEMEGGEI : berdiri
TEMEGH : tepat
TEMEGHANJAK : balik
TEMEN : benar, sungguh
TEMENDING : tengger
TEMUI : tamu
TENAGO : tenaga
TENAHHEI : usus
TENDAI : amati
TENDAN : pindah
TENDING : pijak, tengger
TENEGGEL : terpukul
TENEGHAK : lewat
TENEGHEM : pepes
TENEMEU : suratan, takdir
TENEPIK : peninggalan
TENGAH : pinggang
TENGAN : ikut melihat
TENGEBO : pembawaan
TENGEI : tengik
TENGELAN : ulat bulu
TENGGEU : tunggu
TENGGUK : sampai
TENJUK : tangkap
TENUMBUK : temuan
TENUNG : ramai
TENYIH : meleleh
TENYUH : longsor
TEPALIK : tertular
TEPALIT : tercolek
TEPAS : teras, beranda
TEPENG : pintas
TEPIK : tinggal, sisa
TEPPAS : tampik
TEPPES : kumpul
TEPPO : tempa
TEPPUH : tuduh, terka
TEPUI : pagi
TEPULING : tombak berlidah
TEPUYAK : tempoyak
TERAJANG : terjang, terkam
TERANG : terang, jelas
TERATAK : tarub
TULUNG : tolong, bantu, sungai kecil
TUNDUN : tandan, pungung
TUPPAK : tumpang, jelas
TUWEN : tepat, jemuran padi

Spoiler: U

UBAH : udah, rubah
UBAS : utuh
UBAT : obat
UBEI : ubi, umbi
UBEK : obok (air)
UBO : bisu
UBRAL : obral
UBRUL : obrol
UBUNG : kandang
UBUR : obor
UCCAL : rusa, menjangan
UCCUI : pipa tembakau
UCCUK : ujung, akhir
UCUL : lepas
UDEK : pungut
UDEP : remang
UDIK : udik, kampung
UDING : tawon, lebah
UDUL : odol, pasta gigi
UDUT : rokok
UGAI : pinang
UGAK : jangkung
UGHANG : udang
UGHENG : sumsum
UGHIK : hidup, nyata
UGHIL : bobok, membobok
UGHUN : gabus
UGHUNG : gambas, angan-angan
UJAN : hujan
UJAU : hijau
UJEI : uji, coba, tes
UJEK : sirat
UJUD : bentuk
UJUNG : ujung, akhir
UKAU : orang hutan merah
UKKUS : ongkos
UKUM : hukum
UKUR : ukur
ULAH : olah, karena
ULAI : ular
ULAM : rumput pakan ternak
ULAMO : ulama
ULANG : ulang
ULEH : karena, ulang
ULEK : lubuk
ULEM : undang, panggil
ULES : tali dari kulit kayu
ULEU : kepala
ULIH : tanya
ULING : oleng
ULLEK : ulang
ULUN : orang, masyarakat
ULUNG : jemani
ULUR : ulur
UMAN : aman, utuh
UMAT : umat
UMBAK : ombak
UMBAN : buang
UMBUL : umbul
UMBUT : pucuk rotan
UMEI : umi, ibu
UMEK : jebakan ranjau duri
UMEL : dosa
UMO : ladang
UMPAMO : umpama, misal, andai
UMUM : umum, seluruh
UMUNG : omong, kata
UMUR : umur, usia
UNANG : bohong
UNDAH : suguh, sesaji
UNDANG : undang
UNDEI : undi
UNDUH : unduh, petik (buah)
UNDUR : undur
UNEK : onak, duri daun rotan, pikiran (unek-unek)
UNGAI : diurusi
UNGGAK : atas
UNGGAL : setiap
UNGGAR : bongkar
UNGGEK : goyang
UNGGET : keadaan sendiri
UNGGUK : onggak
UNGGUL : unggul, lebih baik
UNJAK : lebih dari
UNUT : jemput, cari
UNYAH : latah, tidak serius, ejek, hina
UNYEN : semua. seluruh
UNYUK : urat, urai, panjang
UPAH : upah
UPAK : opak
UPAS : opas, polisi jaman belanda
UPAU : percuma, sia-sia
UPAYO : upaya, usaha
UPEI : bayi
UPEK : umpat
UPEN : open
UPIH : landasan
UPO : rupa
UPPAK : ganjal tiang bangunan
UPPAN : umpan
UPUL : lumpuh
UPUR : opor
URAI : urai
URANG : warang
URAP : umur, urap
URAU : undang
UREI : abu, usus
URIT : bincang ulang
URUK : uruk, jatuhan buah lada
URUNG : urung, batal, tidak jadi
URUS : urus
URUT : urut
USAHO : usaha
USANG : usang
USEI : ikut-ikutan
USIK : main, bermain
USIL : usil
USIM : musim
USIR : usir
USUL : usul
USUT : usut
UTAH : muntah
UTAMO : utama
UTANG : hutang
UTAS : utas (tali)
UTEK : kotak
UTEP : ludah
UTES : hancur
UTIP : tengok
UTTANG : gulung
UTTO : unta
UTTUNG : untung
UWAK : kakak dari orang tua
UWEI : rotan, duri
UWEK : dedak
UWENG : amis
UWO : dua
UYAB : bongkar
UYAH : garam
UYAK : urat
UYANG : kakak ipar (perempuan)
UYAS : anak tumbuhan baru
UYAT : urat, kerja ulang
UYEK : baur
UYUK : jalan di airUYANG
kakak ipar (perempuan)
UYAS : anak tumbuhan baru
UYAT : urat, kerja ulang
UYEK : baur
UYUK : jalan di airUBAH : udah, rubah
UBAS : utuh
UBAT : obat
UBEI : ubi, umbi
UBEK : obok (air)
UBO : bisu
UBRAL : obral
UBRUL : obrol
UBUNG : kandang
UBUR : obor
UCCAL : rusa, menjangan
UCCUI : pipa tembakau
UCCUK : ujung, akhir
UCUL : lepas
UDEK : pungut
UDEP : remang
UDIK : udik, kampung
UDING : tawon, lebah
UDUL : odol, pasta gigi
UDUT : rokok
UGAI : pinang
UGAK : jangkung
UGHANG : udang
UGHENG : sumsum
UGHIK : hidup, nyata
UGHIL : bobok, membobok
UGHUN : gabus
UGHUNG : gambas, angan-angan
UJAN : hujan
UJAU : hijau
UJEI : uji, coba, tes
UJEK : sirat
UJUD : bentuk
UJUNG : ujung, akhir
UKAU : orang hutan merah
UKKUS : ongkos
UKUM : hukum
UKUR : ukur
ULAH : olah, karena
ULAI : ular
ULAM : rumput pakan ternak
ULAMO : ulama
ULANG : ulang
ULEH : karena, ulang
ULEK : lubuk
ULEM : undang, panggil
ULES : tali dari kulit kayu
ULEU : kepala
ULIH : tanya
ULING : oleng
ULLEK : ulang
ULUN : orang, masyarakat
ULUNG : jemani
ULUR : ulur
UMAN : aman, utuh
UMAT : umat
UMBAK : ombak
UMBAN : buang
UMBUL : umbul
UMBUT : pucuk rotan
UMEI : umi, ibu
UMEK : jebakan ranjau duri
UMEL : dosa
UMO : ladang
UMPAMO : umpama, misal, andai
UMUM : umum, seluruh
UMUNG : omong, kata
UMUR : umur, usia
UNANG : bohong
UNDAH : suguh, sesaji
UNDANG : undang
UNDEI : undi
UNDUH : unduh, petik (buah)
UNDUR : undur
UNEK : onak, duri daun rotan, pikiran (unek-unek)
UNGAI : diurusi
UNGGAK : atas
UNGGAL : setiap
UNGGAR : bongkar
UNGGEK : goyang
UNGGET : keadaan sendiri
UNGGUK : onggak
UNGGUL : unggul, lebih baik
UNJAK : lebih dari
UNUT : jemput, cari
UNYAH : latah, tidak serius, ejek, hina
UNYEN : semua. seluruh
UNYUK : urat, urai, panjang
UPAH : upah
UPAK : opak
UPAS : opas, polisi jaman belanda
UPAU : percuma, sia-sia
UPAYO : upaya, usaha
UPEI : bayi
UPEK : umpat
UPEN : open
UPIH : landasan
UPO : rupa
UPPAK : ganjal tiang bangunan
UPPAN : umpan
UPUL : lumpuh
UPUR : opor
URAI : urai
URANG : warang
URAP : umur, urap
URAU : undang
UREI : abu, usus
URIT : bincang ulang
URUK : uruk, jatuhan buah lada
URUNG : urung, batal, tidak jadi
URUS : urus
URUT : urut
USAHO : usaha
USANG : usang
USEI : ikut-ikutan
USIK : main, bermain
USIL : usil
USIM : musim
USIR : usir
USUL : usul
USUT : usut
UTAH : muntah
UTAMO : utama
UTANG : hutang
UTAS : utas (tali)
UTEK : kotak
UTEP : ludah
UTES : hancur
UTIP : tengok
UTTANG : gulung
UTTO : unta
UTTUNG : untung
UWAK : kakak dari orang tua
UWEI : rotan, duri
UWEK : dedak
UWENG : amis
UWO : dua
UYAB : bongkar
UYAH : garam
UYAK : urat
UYANG : kakak ipar (perempuan)
UYAS : anak tumbuhan baru
UYAT : urat, kerja ulang
UYEK : baur
UYUK : jalan di airUYANG
kakak ipar (perempuan)
UYAS : anak tumbuhan baru
UYAT : urat, kerja ulang
UYEK : baur
UYUK : jalan di air

Spoiler: W

WABAH : wabah
WADAK : nyata
WADEH : akrab
WADIH : akrab
WADUH : waduh
WAGHAK : bekas luka
WAGHEI : saudara, kakak
WAH : wah
WAHHO : cincin pada gagang senjata tajam
WAJAI : kisah, uraian, cerita
WAJAR : wajar, patut, layak
WAJIB : wajib, harus
WAJO : baja, besi
WAK : saudara dari orang tua
WAKAK : akar
WAKAP : wakaf
WAKIL : wakil
WALAU : walau, walaupun
WALEI : wali, yang mewakili
WALEU : delapan
WALHASIL : alhasil
WALLEI : taring, bisa taring
WAP : uap
WARAKKO : rangka senjata
WARAS : sembuh
WARING : waring
WARIS : waris
WARNO : warno
WAT : ada
WATAK : watak, tabiat, perangai
WATAS : batas
WATTEU : waktu
WAWAI : baik, bagus
WAWARAHAN : dongeng, cerita
WAWUH : akrab, karib
WAYAH : kelakuan, perbuatan
WAYANG : wayang
WAYEH : agak
WAYET : tanaman merambat
WAYYEH : air kencing
WEGH : ulat, belatung
WEH : wah
WEI : duri, rotan
WEK : dedak
WENG : amis
WEU : ulat
WEWAH : terang benderang
WIK : wig, rambut palsu
WIKIS : kijang
WIKKEI : trenggiling
WILAYAH : wilayah, daerah, teritori
WIRUN : wiron
WISO : bisa (racun binatang berbisa)
WIYAN : landak
WO : dua, adik ipar perempuan
WUDUK : wudhu (air wudhu)
WUJUD : wujud, bentuk
WUL : wol
WUWAH : cerah, terang
WUWANG : panjang ruas bambu dari bonggolnya

Spoiler: Y

YA : ya, iya
YAJO : dia ini
YAM : cangkang padi atau lada
YANI : dia ini
YAS : berisi
YEH : kencing
YEK : injak
YEM : ganda ria
YEN : sepi, tenang
YEP : sunyi, berhenti menyala
YET : ya, setuju, biar
YEU : ya
YIYAM : cangkang padi atau lada
YIYET : pintalan rapat/deras
YIYUH : sampah
YO : dia
YOH : kencing
YOK : injak
YUDO : yudo, olahraga beladiri judo
YUGHAN : tampah nasi
YUH : sumpah
YUP : tiup
YUYYUH : sampah

source: http://kamus.lampung.cc/lampung-o-indonesia.html

 

Bahasa Lampung A (dialek Api) - Bahasa Indonesia

Spoiler: A - Z

ABANG : kakak laki-laki
ABA : ayah
ABABA : aba-aba, isyarat
ABAH : ikut memesan
ABJAT : abjad, aksara, huruf
ANGGOP : anggap
BANGKING : kelapa kosong
CANCANAN : pedoman
DEBINGI : malam hari
ENGOK : ingat, teringat
GACCANG : cepat
HAWOK : sekam padi, dedak
IWA : ikan
JENGAN : tempat tinggal (rumah)
KACI : anjing, kain kafan
LABUNG : hujan, hangus
MEJONG : duduk
NEMON : rajin, tekun
NGASAN : tempat sirih
OKTOBEKH : (bulan) oktober
PUSIBAN : balai adat
SABAI : besan
TIGOH : sampai
TIKHAM : kangen, rindu
UKHUNG : urung, batal
WAI : air, sungai
YAKDO : yaitu, ialah, adalah

source: http://kamus.lampung.cc/lampung-a-indonesia.html

 

ekam ulun lapung apa tetep lampung si
sanak ejo mengan pai

 

wew, jadi inget pas jaman sd / smp belajar aksara lampung

 

Bahasa Lampung dicurigai sebagai Bahasa Induk Melayu

Api Muneh’: [Salah Satu] Akar Bahasa Melayu Sumatera*

Oleh Muhammad Harya Ramdhoni**

Feodalisme Modern Wacana Kritis tentang Lampung dan KelampunganTABIK dan terima kasih kepada Udo Z Karzi yang telah memberi kehormatan luar biasa dan kesempatan kepada seorang junior seperti saya untuk menulis kata pengantar buku berbobot ini. Udo mulai dikenal sebagai pengarang muda berbakat di Lampung di era 1990-an kala saya masih ingusan dan berstatus siswa di SDN 2 Teladan, Rawa Laut. Rentang waktu karier kepengarangan Udo Z. Karzi dengan percobaan saya mengarang secara nekat dan tak tahu malu terbentang hampir 14 tahun lamanya. Itulah mengapa saya amat teruja dengan kehormatan yang Udo berikan kepada saya dalam menulis kata pengantar buku ini.

Membaca karya-karya Udo Z. Karzi, baik berupa puisi, esei maupun artikel adalah sama dengan menyelami hakikat masyarakat dan adab Lampung beserta beragam problematikanya yang khas dan unik. Sejak lebih dari dua puluh tahun silam Udo telah memulai usaha dan kerja kerasnya sebagai sebuah cita-cita luhur mengangkat harkat dan maruah bahasa dan tamadun Lampung. Mengapa bahasa dan tamadun? Sebab keduanya saling berhubung-kait. Kita dapat memulai mengkaji tamadun bangsa yang bernama Lampung dimulai dari bahasa dan aksaranya. Bahasa Lampung selain dipergunakan oleh sedikit orang di tempat-tempat tertentu juga memiliki kekhasan, keseksian, ketulenan, dan keistimewaan tersendiri. Ia merupakan warisan dari suatu zaman yang begitu purba, begitu kuno dan hampir tidak tergapai oleh imajinasi kita yang hidup di masa kini.

Silakan sidang pembaca mencari kata-kata bahasa Lampung berikut ini dari bahasa Nusantara lain (kecuali dari suku-suku bangsa di Sumsel temurun Sekala Brak seperti Minanga dan Kayu Agung yang masih menggunakannya): sumang (beda), gegoh (mirip), lehot (pesan), betungga (bertemu), kenui (elang), metong (kenyang), handak (putih), risok (sering), kahut (sayang), dan masih banyak kata-kata lainnya yang begitu unik dan purba. Sampai setakat ini, saya belum menjumpai kata-kata tersebut digunakan oleh suku-suku bangsa Melayu lainnya baik di Sumatera, Kalimantan, Sulawesi atau di Semenanjung Malaya tempat saya bermastautin saat ini. Memang, terdapat banyak ayat dalam bahasa Lampung yang bisa kita temui dalam bahasa Melayu Malaysia seperti katil (ranjang) dan sudu (sendok). Namun jumlahnya lebih sedikit dibandingkan dengan kata-kata yang hanya ditemukan/masih digunakan oleh suku bangsa Lampung Sekala Brak dan keturunannya di saentro Lampung dan Sumatera Selatan.

Saya yakin Udo Z. Karzi sepakat dengan keyakinan saya bahwa bahasa Lampung memiliki sifat-sifat misterius yang masih belum selesai dikaji dan diteliti dengan baik. Dengan keterbatasan pengetahuan saya mengenai teori sastra dan bahasa, akan coba menghuraikan bagaimana hujahan tersebut bermula. Seperti yang dihuraikan Udo Z. Karzi dalam buku Feodalisme Modern ini bahwa terdapat kosakata bahasa Lampung yang mirip dengan kosakata dalam bahasa Talagalog di Filipina dan bahasa Melayu Banjar di Kalimantan. “Api Muneh?”, menyitir salah satu tajuk karya Udo Z Karzi dalam buku ini. Tapi ini adalah kenyataan yang tidak dapat ditampik. Disebabkan, lagi-lagi oleh ketidakpahaman saya mengenai teori sejarah diaspora bahasa Melayu di Nusantara, membuat saya sempat membuat analisis yang ngawur dan tidak layak dipercaya, “bahasa Lampung dan juga bahasa Melayu Sumatera berasal dari salah satu rumpun bahasa Tagalog dan rumpun bahasa Melayu Kalimantan/Borneo” seperti yang pernah dipaparkan oleh pakar bahasa Indonesia dan bahasa Melayu dari Universitas Naples L’Orientale, Italia Prof. Dr. Antonia Soriente (alumnus PhD Sastra Melayu ATMA Universitas Kebangsaan Malaysia) sempena kuliah umum di UKM pada 21 Februari 2013 yang lalu. Jadi bila mengikuti teori yang dihujahkan Prof. Antonia bahwa bahasa Indonesia dan bahasa Melayu modern berasal dari ibunda yang sama yaitu bahasa Melayu Dahayunik/Kenyah setelah melampaui evolusi selama, mungkin, ribuan tahun.

Akan tetapi teori Prof. Antonia ternyata telah lama dibantah oleh para pakar bahasa Melayu dari semenanjung tanah Melayu Malaysia sendiri. Setidaknya terdapat dua sanggahan/hipotesis dan sebuah fakta sejarah yang secara langsung maupun tidak langsung malah mengukuhkan sifat-sifat misterius, khas, unik, jenial dan tulen terhadap eksistensi bahasa dan tamadun Lampung.
Pertama, seorang peserta program Pasca Doctoral Filologi di Institute ATMA UKM yang menguasai dua lusin bahasa Nusantara telah menyatakan kepada saya pada medio 2005 bahwa bahasa Melayu Sumatera justru merupakan akar bahasa Melayu modern saat ini. Masalahnya kemudian, ujarnya, bahasa yang manakah di antara semua bahasa di Sumatera hingga kini yang merupakan Ibunda asali bahasa Melayu. Sang Filolog curiga bahwa bahasa Lampung yang kurang dikenal oleh mayoritas masyarakat Indonesia sebab tertelan oleh arus kedatangan transmigran dari luar Lampung dengan adab, bahasa dan budayanya justeru merupakan ibunda asali bahasa Melayu modern. Berdasarkan analisisnya terhadap bahasa Lampung, ia memiliki hujahan tersendiri mengenai sifat-sifat kepurbaan dan ketulenan bahasa itu yang masih kekal hingga kini.

Masih terngiang dalam ingatan saya ketika sang Filolog menampilkan hujahannya, “Saya menguasai dua lusin bahasa-bahasa Nusantara, tetapi baru kali ini saya bertemu dengan bahasa yang jauh lebih tua dibanding dengan apa yang sudah saya pelajari. Bahasa Lampung adalah keturunan langsung bahasa Sansekerta dengan sedikit perubahan. Saya curiga bahasa Lampung adalah ibunda bahasa Melayu, terutama di Sumatera.” Sampai di sini usaha dan ide Udo Z. Karzi menulis karya-karyanya dalam bahasa Lampung memiliki landasan yang kuat dan beralasan. Mak Dawah Mak Dibingi (2007) karya Udo yang ditulis sepenuhnya dalam bahasa Lampung dan memperoleh Hadiah Sastra Rancage 2008 sepatutnya merupakan tonggak yang mesti diapresiasi sebagai usaha melestarikan bahasa purba yang tulen ini.

Kedua, hipotesis kedua mengenai keunikan, ketulenan dan kecurigaan bahasa Lampung sebagai (salah satu) akar bahasa Melayu Sumatera (yang saya yakin telah lama pula dicurigai oleh Udo Z. Karzi) justru berasal dari seorang pakar bahasa Melayu bertenis Tionghoa, Prof. Dr. Ding Choo Ming dari Institute ATMA UKM yang amat disegani sebagai pakar bahasa dan peradaban Melayu di Malaysia. Prof. Ding menyoroti bahasa Lampung yang menggunakan huruf tersendiri dan ditulis dalam kulit kayu atau kulit hewan. Sementara media yang mempertemukan titah raja Sekala Brak dengan rakyatnya dilakukan melalui batu bertulis dengan menggunakan huruf Jawi dan berbahasa Melayu.

Apa yang dikatakan Prof. Ding adalah betul belaka. Hampir semua batu bertulis di bekas wilayah kerajaan Sekala Brak ditulis dengan menggunakan huruf Jawa dan berbahasa Melayu. Sementara itu, bahasa Lampung hanya digunakan oleh kalangan tertentu saja di dalam istana raja Sekala Brak. Menurut Prof. Ding, hal ini aneh dan unik sebab tidak ditemui dalam sejarah pentarikhan dan pembuatan batu bertulis di dunia Melayu yang konsisten menggunakan bahasa Melayu sebagai bahasa istana maupun bahasa pergaulan raja dengan rakyat atau rakyat jelata dengan sesamanya. Jika mencermati betapa kukuhnya bahasa Lampung hingga sekarang dengan hurufnya serta keberadaan bahasa Melayu yang kekal sebagai bahasa pergaulan sejak dulu di seluruh Lampung, Prof. Ding berhipotesis bahwa bahasa Melayu bukan berasal dari luar Sekala Brak. Ia bukan bahasa yang diimpor dari tamadun lain secara tiba-tiba sebagai bahasa pergaulan antara raja dengan rakyat atau rakyat dengan sesamanya. Bahasa Melayu Sumatera adalah anak kandung bahasa Lampung itu sendiri setelah melalui proses evolusi selama ratusan atau bahkan ribuan tahun. Saya terkejut bukan kepalang dengan hipotesis tersebut.

Saya berharap hipotesis mentah yang dilemparkan sebagai wacana baru ini dapat menjadi “makanan latihan otak” bagi para akademisi dan siapa saja yang peduli dengan tamadun dan budaya masyarakat Lampung. Syukur-syukur jika suatu hari nanti ada seorang gubernur atau bupati yang baik hati mau mendanai riset serius untuk membuktikan sejauhmana kebenaran atau bahkan kesilapan hipotesis mentah di atas. Atau tegakah kita membiarkan ilmuwan-ilmuwan pakar bahasa Melayu dari Malaysia berdatangan ke kaki Gunung Pesagi untuk membuktikan kebenaran hipotesis di atas? Saya curiga Prof. Ding telah memikirkan hal itu sebab salah satu obsesi terbesar beliau adalah mencari “ibu asli” bahasa Melayu modern yang hingga kini kekal menjadi bahan pertanyaan sebagian besar pakar peradaban Melayu di Malaysia yang berpikiran dan berhujah kritikal.

Ketiga, pengakuan jujur dan terbuka Sunan Keraton Surakarta Hadingrat mengenai keterkaitan dinasti-dinasti Sekala Brak-Sailendra-Sanjaya sejak 1.500 tahun silam kepada Bapak Dalom Pangeran Edward Syah Pernong (Sultan Sekala Brak XXIII) sempena Festival Kraton Nusantara tahun 2006 yang silam di Solo cukup menggemparkan bagi Sang Sultan sendiri. Saat itu, Sunan Solo mengeluarkan sebuah naskah kuno berhuruf Pallawa mengenai keterkaitan tiga wangsa tersebut. Beliau menceritakan susur galur evolusi Sekala Brak-Sailendra-Sanjaya sejak keluarnya Dapunta Sailendra (moyang Samaratungga pendiri Borobudur) dari dataran tinggi Sekala Brak sekitar 14-15 abad yang lalu hingga munculnya dinasti Sanjaya di Jawa Tengah yang kemudian menurunkan raja-raja Jawa hingga saat ini. Pak Dalom Pangeran Edward mengaku menyesal sekali kepada Yang Mulia Sunan Solo karena disebabkan kesibukan pekerjaan sebagai Wakapoltabes Palembang pernah tidak memenuhi undangan mendiang ayahanda Sunan Solo sekitar enam tahun sebelumnya. Kala itu, mendiang Sunan Solo mengirimkan pesan melalui orang kepercayaan beliau untuk mengundang Pak Dalom Pangeran Edward bertandang ke Solo. Bahasa yang digunakan mendiang Sunan pun teramat getir dan berbau sejarah sekali, “Sampaikan kepada Sultan Sekala Brak bahwa saudaranya dari Dinasti Sanjaya menunggu di Solo.”

Enam tahun kemudian Bapak Dalom Pangeran Edward Pernong baru sadar bahwa perkataan sang Sunan bukan sebuah lelucon belaka. Sekala Brak-Sailendra-Sanjaya bukan sekadar mitologi ciptaan pujangga kemawasan. Ia adalah konstruksi adab dan sejarah yang telah berlangsung sejak belasan abad silam. Lagi-lagi saya harus menoleh dan memberi tabik kepada Udo Z. Karzi yang konsisten mengkampanyekan bahasa Lampung sebagai bahasa muasal adab. Udo berada di atas track yang benar sebab secara tidak langsung telah mendokumentasikan bahasa Lampung dengan cara-cara modern. Itulah pula kekurangan Sekala Brak di masa lampau yang tidak memiliki catatan lengkap dan hanya sepotong-sepotong mengenai diaspora wangsa dan tamadunnya. Akhirnya, yang hidup di bumi Sekala Brak adalah dongeng dan hikayat ajaib yang tidak bertapak kukuh pada alam pikir rasional. Sorry to say, orang gunung jadi makin terbelakang. Secara jujur dan tulus hati kita mesti mengakui bahwa Sailendra dan Sanjaya yang berleluhurkan Sekala Brak ternyata memiliki kapasitas yang lebih baik dalam hal usaha-usaha dokumentasi mengenai adab, tamadun dan leluhurnya sejak ribuan tahun silam. Saya tiba-tiba teringat pesan DN Aidit, bekas Ketua CC PKI: “Jawa adalah kunci!”

Di akhir kata pengantar ini, saya setuju dengan Udo Z. Karzi dalam buku ini bahwa feodalisme modern yang dilaungkan segelintir penjilat kepada para petinggi di provinsi Lampung sama sekali tidak bermanfaat, tidak produktif dan justru lebih banyak mudharatnya. Feodalisme jenis ini hanya akan melahirkan megaloman-megaloman baru dengan persfektif diri yang absurd dan terbelakang. Tamadun Lampung tidak cukup hanya dimaknai dengan gelar suttan, suntan, settan, kyai, pun, pangiran, dalom, atin, ratu, dan sebagainya. Adab Lampung bermula dari bahasa, tutur kata, huruf Lappung yang merupakan hasil evolusi entah berapa abad; dan juga tata hukum serta tata masyarakat yang menjadi asas bagi berdirinya masyarakat Lampung modern hingga setakat ini. Budaya Lampung seperti yang dikatakan Udo bukan sebuah barang dagangan untuk membikin-bikin proyek baru yang hanya bernuansa simbolik dan semakin menerbitkan perilaku kolutif dan korupsi di kalangan birokrasi pemerintahan. Budaya Lampung mesti dikembalikan kepada esensi jati diri dan sejarahnya sebagai usaha memahami ulun Lappung (seperti dihujahkan oleh Udo) itu sendiri beserta permasalahannya, termasuk setiap kontradiksi dalam dirinya dan tentu saja sebagai titik tolak untuk membangun Provinsi Lampung dan rakyatnya di masa hadapan.

Kepada Udo Z. Karzi, saya haturkan tabik yang setinggi-tingginya sebab tanpa segan silu melalui buku ini telah mengangkat derajat bahasa dan tamadun Lampung ke peringkat yang lebih tinggi dan terhormat. Saya yakin usaha dan kerja keras Udo bukan sesuatu hal yang sia-sia apalagi jika kelak terbukti bahwa ternyata “Api Muneh?” merupakan salah satu akar bahasa Melayu Sumatera. Tetaplah menjadi Guru kami, wahai Udo Z. Karzi. Anda layak disebut sebagai Pujangga Lampung Terakhir. Tetap pula berbangga hati dengan Api Muneh, gulai paku, bekasom, iwa tuhuk dan sambol tetos. Salam.


Kampus UKM Bangi, Selangor DE, Malaysia
3 April 2013


* Prolog untuk Udo Z. Karzi. 2013. Feodalisme Modern: Wacana Kritis tentang Lampung dan Kelampungan. Bandar Lampung: Indepth Publishing.

** Muhammad Harya Ramdhoni, dosen FISIP Universitas Lampung, kandidat PhD Ilmu Politik Universitas Kebangsaan Malaysia (UKM). Sai Batin Marga Liwa, Paksi Pak SekalaBrak ini menulis novel sejarah Perempuan Penunggang Harimau (2011) dan kumpulan cerpen Kitab Hikayat Orang-orang yang Berjalan di Atas Air (2012).

Source

 

baru tau ente nanya
yg:
ekam ulun lappung (wilayah abung dan wilayah dialek o lainnya)
klo di pelajaran2 anak esde

 

Jd inget dulu pernah kenal sm anak lampung abung di tangerang.. susah bngt ngobrolnya,
g pake dialek api dia o.. ujung2 nya awalnya doang pake bahasa lampung.
G >> Api kbr bro..
Dia >> Nyo kbr bro...

 

^^
mak api-api bung, dialek Api jama dialek Nyo hina gegoh gawoh.


sikam sumbang pantun Buhasa Lampung pai kidah.

Mengan jejama sambolne dilan (makan bersama sambalnya terasi)
Dawah debingi mit rajabasa (siang malam ke Rajabasa)
Mulane sia dang bebangkilan (makanya itu jangan bertengkar)
Silaturahmi harus kham jaga (silaturahmi harus kita jaga)

 

temon ca' mu yay, sbenor na nya' wayah ngerti maksud re' ku ngumung, kima ya musti kutiong ko benor ampai nya' pandai api maksud na..
nya' ngaku' singkat na gawoh, ngumung bahasa indo
salam kenal yay ja' tangerang